به گزارش گلستان ما به نقل از گل رامیان، ابتدا در خصوص واژه نماز و چرایی به پا داشت آن بعنوان فعلی اخلاقی برای تخصیص عنوان بندگی به انسان نمازگزار سخن می رانیم. طوری که بندگی خالص خدا بی واسطه شود و انسان به اعلی علیین صعود کرده، از وساوس شیطانی برهد. و با اخلاص، شکر گزاری، جهاد اکبر، و اتکال به خداوند قرب الهی یابد و این اسکان و تقرب باعث التجاء ومأمنی برای آرامش بی منتها شود. و این مصداق واقعی «الا بذکرالله تطمئن القلوب» است.

روش جمع آوری مطالب، کتابخانه ای است، که بر این اساس از اسناد و مدارک دینی معتبر بهره گیری، و به نقل و توصیف موارد مذکور پرداخته شده است. حتی المقدور سعی شده منابع نام آشنا و در دسترس خوانندگان باشد.

کلید واژه ها: نماز، ذکر، آرامش

نماز: ترجمه واژه عربي « الصلوة » است كه در اصطلاح همان عبادتي است كه در دين اسلام آمده و جزء واجبات شمرده مي شود. اين واژه بدون مشتقات 61 بار و با مشتقات، 98 بار در قرآن به كار رفته است. اما آياتي كه درباره نماز اصطلاحي در قرآن آمده است زياد است و چند دسته است مانند آياتي درباره آثار نماز، آداب نماز، اقامه نماز، حكم نماز و نمازگزاران، اوقات نماز و... كه مجال پرداختن به همه آنها نيست.
ذکر: به معنای ياد کردن و يادآوري است خواه با زبان باشد يا با قلب، در قرآن کريم ذکر هم وجوه خاص خود را دارد، يعني فقط به معني يادآوري کردن و ياد کردن به کار نمي رود، بلکه اگر بيشتر در معاني آيات الهي تدبر و تامل کنيم، مي توان به وجوه ذکر، اينچنين اشاره کرد:
ياد کردن به زبان، ياد کردن در دل، حفظ کردن، موعظه، تعريف کردن، خبر و ثناگويي.

آرامش: آرامش به معنای طمأنینه و راحتی فکر در زندگی،حقیقت مطلوبی است که اسلام آن را ستوده است و راه هایی برای رسیدن به آن تعیین کرده است. برخی از عوامل رسیدن به آرامش که در متون اسلامی ما آمده است عبارتنداز: یاد خدا، حسن ظن، اعتماد به نفس، دوری از آرزوهای دور و دراز، ازدواج، نظم در زندگی و کارها، استفاده از شب برای استراحت، استفاده از غذا های سالم و طبیعی، نظافت؛ مانند شستن سر، شستن لباس و...، در مقابل عوامل متعددی وجود دارد که مانع تحقق آرامش اند؛ مانند: رغبت و علاقه به دنیا، حسادت، شک و دو دلی، طمع و... .

معانی متعددی برای آرامش وجود دارد که می توان به موارد زیر اشاره کرد؛

 ۱. آسایش، آسودگی، استراحت، راحت، راحتی، فراغبال، فراغت 
۲. آشتی، صلح، صلح جویی، مسالمت 
۳. آرام، تسکین، سکون، قرار 
۴. امان، امنیت، ایمنی 
۵. سکینه، طمانینه ≠ آشوب، بلوا

مقدمه:

انسان در راه رسیدن به آرامش کوشش های فراوانی را به کار برده است، اما چون راه صحیح آن را نیافته، تلاشش بی ثمر مانده است.خدایی که انسان راآفرید و برای هدایت و راهنمایی او کتابهای آسمانی و پیامبران را فرستاد، بی شک عوامل آرامش وآسایش او را از زبان پیامبران خود بیان کرده است. چه موضوع یا مطلبی می تواند جامعه را به بینش صحیح رهنمون شود؟ یا از چه راهی می شود مطلب نوشت که به نسل آسیب پذیر کمک کرد؟ می دانیم، سرمایه هر کشوری، جوانان و نوجوانان هستند. بویژه در امت اسلامی، در واقع آنچه که انسان را به سعادت می رساند و مرضی درگاه خداوند است، بندگی خالص خداست و این مقام بر نمی آید مگر در نماز، نماز ستون دین و پایه و اساس زندگی شرافتمندانه است. چرا که اگر انسان متخلق به اخلاق حَسَن نباشد و جسم و جان خود را سالم و مطهر و پاکیزه نگرداند اصل نماز و مسلمانی اش خدشه خواهد یافت.

اهمیت موضوع:

انسان همواره در زندگی روز مره همچنان در حال رشد و در پی رفع نیازهای عدیده خود است. و در این راه دست به اموری می زند که از راحت ترین مسیر، کمترین وقت و هزینه، بیشترین بهره و لذت را ببرد. در پی این تقاضا بنا بر ظرفیت خود و پیرامون،که شامل محیط زندگی، محیط کار و زمان نیز می باشد، در صدد دست یافتن به مفرّ و مسیرهای میان بُر و کم هزینه است. چنین بر می آید که این موجود در مواجهت با مشکلات و مصائب، جویای کلید و اسباب نجات و رهیافت است. لذا نفسانیات بر او چیره شده و لذت جویی مانع از راه صواب و صره می شود. بنابراین مسیر و کانال، غیرِآنچه مقرون به انسانیت و اخلاق است را پی می گیرد. او خود به تنهایی مسرور این جریان است. و به واقع شیطان در روحش حلول یافته است. سخن اینجاست بانگ و نهیب بیداری از کدام سو این موجود گمراه را از این مهلکه نجات خواهد داد؟انسانِ گیج و سر در گمی که غرقِ در گناه و فراموشی است و خوابِ غفلت چشمانش را آلوده است. درحقیقت به پاداشت نماز تنها سمبل ذکر و یاد خدا تنها کلید رهایی از این منجلاب است.

1ـ نماز یاد آور خداوند

هنگامی که نمازگزار در برابر پروردگارش حاضر می شود، سعادتیست! خوشا به حال کسانی که صادقانه در مقابل حضرت حق حاضر می شوند، و اجازه ی سجده ی بزرگ ترین پادشاه عالمیان را کسب می کنند. با نماز، همه جا روشن می شود، همه جا بوی عطر خدایی به خود می گیرد، خانه ای که در آن یک آیه قرآن خوانده شود طبق روایات برای اهل سما روشن می شود. نماز فرصتی است برای جان گرفتن، برای درک کردن و برای فهمیدن. نماز از عبادت های مسلمانان و از ارکان مهم دین اسلام است. واژه نماز معادل فارسی کلمه عربی «صلاة» یا «صلوة» است. نماز در نزد اهل سنت یکی از ارکان خمسه (ستون‌های پنجگانه دین) و در نزد شیعیان یکی از فروع هفتگانه دین است.
در آیاتی از کلام الله مجید چنین آمده است:

«إنَّنِی أنَااللهُ لَا إلَهَ ألّا أنَا فَاعبُدنِی وَ أقِمِ الصَّلوَةَ لِذِکرِی»(سوره طه(20) آیه 14)
«منم خدای یکتا هیچ خدایی جز من نیست پس مرا (به یگانگی) بپرست و نماز را مخصوصاً برای یاد ما بپادار.»
و در جایی دیگر چنین می فرماید:

«و لا تَکُونُوا کَالـَّذینَ نَسُوا اللهَ فَأنْسَیهُم أنْفسَهُم ...» (سوره حشر (59)، آیه 19.)
«و شما مؤمنان مانند آنان نباشید که به کلی خدا را فراموش کردند و خدا هم نفوس آنها را از یادشان برد.»

2ـ نماز محبوبترین اعمال

هنگامی که برای نماز برمی‌خیزید صورت و دست‌های خود را تا آرنج‌ها می‌شویید و بخشی از سر و پاهای خود را مسح می‌کشید، از انسان پیوسته نور و امواج و انرژی ساطع می‌شود، امواجی که دستگاه، پس از وضو گرفتن نشان می‌دهد بیانگر آرامش یافتن است. یعنی وضو گرفتن که شستن صورت و دست‌ها و مسح فرق سر و پاها است به انسان آرامش می‌دهد.

رسول اكرم صلى الله عليه واله:

«لا تَزالُ اُمَّتى بِخَيرٍ ما تَحابّوا وَاَقامُوا الصَّلاةَ وَآتَوُا الزَكاةَ وَقَروا الضَّيفَ...»(امالى طوسى، ص 646، ح 1340).
«امّتم همواره در خير و خوبى اند تا وقتى كه يكديگر را دوست بدارند، نماز را برپا دارند، زكات بدهند و ميهمان را گرامى بدارند... »

3ـ نماز و تربیت انسان

اکسیر وجود منهاى نماز بى سود است، بى خبران از نماز بى خردانند و فراریان از این مقام گرفتار دام شیطانند. ثروتمندانِ بى نماز فقیرند و تهیدستانِ با نماز از همه مستغنى تر. 
رسول اكرم صلى الله عليه و آله :
«اَلصَّلاةُ مِفتاحُ كُلِّ خَيرٍ» (الفردوس، ج 2، ص 404، ح 3796)
«نماز كليد همه خوبی هاست. »

4ـ نماز و تزکیه نفس

نماز برتر از همة عبادات، جامع تمام کمالات، منعکس کنندةکلّ واقعیّات، منبع برکات، و کلید قفل تمام مشکلات است. نماز خمیر مایةحیات، تزکیه کنندة صفات، علاج زشت ترین عادات، آورندة حسنات، تبدیل کنندة سیّئات، باعث کرامات، منبع فیض و افادات، نگهدارندة انسان از حادثات، مانع سانحات، و حقیقت کائنات است.

امام علی (ع):

«مَن صَلّی رَکعَتَینِ یَعلَمُ مایَقولُ فِیهما اِنصَرَفَ وَ لَیسَ بَینَه وَبَینَ اللهِ (عَزَّ وَ جَلَّ ) ذَنبٌ»(الدعوات،ص31،الکافی،ج3، ص266).
«هر کس دو رکعت نماز بخواند و بداند چه می گوید، از نماز فارغ می شود، درحالی که میان او و میان خدای عز و جل گناهی نیست.»

5ـ  نماز عامل رفع مشکلات

 امام صادق (ع) :

«ما يَمنَعُ اَحَدَكُم اِذا دَخَل عَلَيهِ غَمٌّ مِن غُمُومِ الدُّنيا اَن يَتَوَضَّاَ ثُمَّ يَدخُلَ مَسجِدَهُ وَ يَركَعَ رَكعَتَينِ فَيَدعُوَ اللّه فيهِما؟ اَما سَمِعتَ اللّه يَقُولُ: «وَاستَعينوا بِالصَّبرِ وَ الصَّلاةِ»؟ (تفسيرعياشى، ج 1، ص 43 و وسائل الشیعه، ج8، ص138).
«چه چيز مانع مى شود كه هر گاه بر يكى از شما غم و اندوه دنيايى رسيد، وضو بگيرد و به سجده گاه خود رود و دو ركعت نماز گزارد و در آن دعا كند؟ مگر نشنيده اى كه خداوند مى فرمايد: «از صبر و نماز مدد بگيريد»؟

نماز زنده کنندة جان، ظهور دهندة حیات جاودان، راز و نیاز دردمندان، روشنى راه رهروان، نور دیدة بیداران، سرمایة مستمندان، دواى درد بى دردان، نواى دل بى دلان، دلیل گمراهان، امید امیدواران، سرّ حقیقى سحرخیزان، سوز دل سوختگان، حرارت روح افسردگان، مایة بقاى جان، و دستگیرة نجات انسان از تمام مهالک است.

رسول اكرم صلى الله عليه و آله:

«ثَلاثٌ لَو يَعلَمُ النّاسُ ما فيهِنَّ ما اُخِذنَ اِلاّ بِسَهمَةٍ حِرصاً عَلى ما فيهِنَّ مِن الخَيرِ وَ البَرَكَةِ: اَلتَّذينُ بِالصَّلاةِ وَ التَّهجيُر بِالجَماعاتِ وَ الصَّلاةُ فى اَوَّلِ الصُّفوفِ» (كنزالعمّال، ح 43235).

«سه چيز است كه اگر مردم آثار آن را مى دانستند، به جهت حريص بودن به خير و بركتى كه در آنها هست، به قرعه متوسل مى شدند: اذان نماز، شتاب به نماز جماعت و نماز در صف اول.»

امام صادق(ع):

«کانَ عَلِیٌّ (ع) إذا أمَالَهُ أَمرٌ فَزَع قَامَ إلَی الصَّلاةِ ثُمَّ تَلا هِذِه الآیة "واستَعِینُوا بِالصَّبر والصَّلاة "» 
(الکافی، ج3، ص480)

«شیوة علی (ع) چنان بود که چون مشکل مهمی برای او پیش می آمد، به نماز می ایستاد و این آیه را می خواند." ...واستعینوا بالصبر و الصلاة" »

6- نماز موجب رستگاری

عده‌ای از عارفان بر این باورند که تمام موجودات نیز متناسب با وضع خود در حال حمد و تسبیح خداوند هستند و به آیاتی از قرآن نظیر «و گیاه و درخت سجده می‌کنند»(به عربی: وَالنَّجْمُ وَالشجَرُ يَسجُدَانِ)، استناد می‌ورزند.

رسول اكرم صلى الله عليه و آله :

«اَلصَّلاةُ مِن شَرائِعِ الدّينِ وَ فيها مَرضاةُ الرَّبِّ عَزَّوَجَلَّ وَ هِىَ مِنهاجُ الأنبياءِ وَ لِلمُصَلّى حُبُّ المَلائِكَةِ وَ هُدىً و ايمانٌ وَ نورُ المَعرفَةِ وَ بَرَكَةٌ فِى الرِّزقِ» (مستدرک، ج3، ص76 و خصال، ج2، ص 522، ح 11).

«نماز، از آيين هاى دين است و رضاى پروردگار، درآن است. و آن راه پيامبران است. براى نمازگزار، محبت فرشتگان، هدايت، ايمان، نور معرفت و بركت در روزى است.»

نماز اساسى ترین رشتة الفت و عالى ترین عامل محبّت بین بندگان و حضرت حقّ است. نماز نور دل و صفاى قلب و روح جان و سلامت روان و فروغ ذات عباد صالح خداست. نماز واسطة محکمى است که تمام هستى انسان را به ملکوت هستى پیوندمى دهد و به مانند آن، برنامه اى را براى ربط دادن آدمى به حقّ و حقیقت نمى توان یافت.

قال رسول الله صلي الله عليه و آله:

«خَمسُ صَلواتٍ مَن حافَظَ عَليهِنَّ كانَت لَهُ نُوراً وَ بُرهاناً وَ نَجاةٍ يَومَ القيَامَةِ.» (كنز العمال، ج 7، حديث 18862).

«كسي كه بر نمازهاي پنجگانه محافظت و مراقبت نمايد اين نمازها براي او در قيامت، نور و وسيله نجات او خواهد بود.»

7ـ نماز باعث نورانیت قلب

«إِنَّني‏ أَنَا اللَّهُ لا إِلهَ إِلاَّ أَنَا فَاعْبُدْني‏ وَ أَقِمِ الصَّلاةَ لِذِكْري»(طه/14) «من اللَّه هستم معبودى جز من نيست! مرا بپرست، و نماز را براى ياد من بپادار» «اُتْلُ ما أُوحِيَ إِلَيْكَ مِنَ الْكِتابِ وَ أَقِمِ الصَّلاةَ إِنَّ الصَّلاةَ تَنْهى‏ عَنِ الْفَحْشاءِ وَ الْمُنْكَرِ وَ لَذِكْرُ اللَّهِ أَكْبَرُ وَ اللَّهُ يَعْلَمُ ما تَصْنَعُونَ»(عنکبوت/45) «آنچه را از كتاب (آسمانى) به تو وحى شده تلاوت كن، و نماز را برپا دار، كه نماز (انسان را) از زشتيها و گناه بازمى‏دارد، و ياد خدا بزرگتر است و خداوند مى‏داند شما چه كارهايى انجام مى‏دهيد.»

نماز پناه بى پناهان، سنگر جهادگران، گلستان روح افزاى عاشقان، چراغ سحر مشتاقان، نور وجود عارفان، آرامش دل بینایان، و سیر کمالى آگاهان است. نماز عشق سالکین، عبادتى آتشین، کارى بى قرین، بهترین معین، خورشید اهل زمین، مونس اصحاب دین، امنیّت جان غمین، و رحمت واسعة حضرت ارحم الرّاحمین است.

قال رسول الله صلي الله عليه و آله:

«صَلاةُ الرَّجُلِ نُورٌ فِي قَلبِهِ فَمَن شَاءَ مِنكُم فَليُنَوِّرُ قَلبُهُ.» (كنز العمال، ج 7، حديث 18973).
نماز هر كس، نوري در دل اوست، پس هر كس خواست، قلبش را نوراني كند.

8ـ نماز ملاک قبولی اعمال

قال الصادق (ع):

«أَوَّلُ مَا يُحاسَبُ بِهِ العَبدُ الصَّلاةُ، فَإِنَّ قُبِلَت قُبِلَ سائِرُ عَمَلِهِ، وَ إِذَا رُدَّت رُدَّ عَليهِ سائِرُ عَمَلِهِ.» 
(وسائل الشيعه، ج 4، ص 34).

نخستين چيزي كه از بنده حسابرسي مي شود نماز است، پس اگر نماز پذيرفته شد اعمال ديگرش نيز پذيرفته مي شود، چنانچه نمازش رد شود بقيه اعمال او هم قبول نخواهد شد.

نماز واقعیّتى روحانى، امر واجب حضرت سبحانى، نفخة رحمانى، جان انسانى، و نور یزدانى است. نماز هویّت ایمان، حقیقت جهان، طریقت جان، قدرت انسان، و مایة بهشت و رضوان است. نماز چشمة زمزم روح، ساغر معنوى صبوح، فتح الفتوح، توبة نصوح، حضرت حق را ممدوح، اجمال قرآن را مشروح، و در طوفان حوادث کشتى نوح است. بدون نماز خود را اهل حقّ و حقیقت مدان و رسیدن فیض خاص الهى را به سوى خود توقّع مدار.

رسول اكرم صلى الله عليه و آله :

«اَيُّهَا النّاسُ اِنَّ المُصَلّى اِذا صَلّى فَاِنَّهُ يُناجى رَبَّهُ تَبارَك وَتَعالى فَليَعلَم بِما يُناجيهِ»(مسند ابن حنبل، ج 2، ص 129)
«اى مردم همانا نمازگزار هنگام نماز با پروردگار بزرگ و بلند مرتبه اش مناجات مى كند، پس بايد بداند چه مى گويد.»      

«لَو يَعلَمُ المُصَلّى ما يَغشاهُ مِنَ الرَّحمَةِ لَما رَفَعَ رَأسَهُ مِنَ السُّجودِ»(غررالحكم، ص 175).

«اگر نمازگزار بداند تا چه حد مشمول رحمت الهى است هرگز سر خود را از سجده بر نخواهد داشت.»

9ـ نماز وسیله تقرب مؤمن

قال رسول الله (ص) :

«إِنَّ الصَّلوةَ قُربانُ المُؤمِن ِ.»)كنز العمال ، حدیث 18907 (

«همانا نماز خواندن وسیله نزدیكی مؤمن به خداست.»

کمال آدمی در تخلق به اخلاق الهی است پس هر چه انسان ملکوتی‏تر شود و از عالم ماده و تعلقات و آلایشهای آن وارسته‏تر گردد و به یک سخن هر چه بشر به مقام ربوبی نزدیکتر شود؛ بهمان اندازه به کمال مطلوب انسانی نزدیکتر خواهد شد.

امام کاظم (ع):

«اَفضَلُ ما یَتَقَرَّبُ به العَبدُ اِلی اللهِ بَعدِ المَعرِفَةِ به، الصَلوةُ» (رجال الکشی، ص143 و تحف العقول،ص390)

«بهترین چیزی که بنده بعد از شناخت خدا به وسیله آن به درگاه الهی تقرب پیدا می کند، نماز است.»
 قال علی (ع) :

«إِنَّ العَبدَ إِذَا سَجَدَ نادَی إِبلیسُ :یَا وَیلَه اَطاعَ وَ عَصَیتُ وَ سَجَدَ وَ اَبیتُ.» (بحار الانور، ج 79، ص 233)

«وقتی كه بنده ای  سجده كرد، ابلیس فریادمی زند وای بر من، او اطاعت كرد، ولی  من معصیت كردم، او سجده كرد و من از این عمل سرباز زدم.»

10ـ نماز کلید بهشت است

نماز، چشمه معرفت و شناخت الهی است. نماز، فرصت سبز شدن، باطراوت شدن و شکفتن است.نماز،کلید بهشت، کشتی نجات، پُل امید و آرزو، قلّه عبادت ها، زیباترین سرود و مرهم دل های شکسته است.

قال رسول الله (ص) :

«الصَّلوةُ مِفتاحُ الجَنَّةِ.» (نهج الفصاحة، ص302 ،ح1588)«نماز كلید بهشت است.»

امام باقر علیه السلام فرمودند:

اولین چیزى كه بنده بدان محاسبه مى‌شود نماز است؛ اگر پذیرفته شد، اعمال دیگر نیز پذیرفته خواهد شد و اگر ردّ شود، دیگر اعمال نیز ردّ خواهد شد. (بحارالانوار،ج80،ص25 )   

قال الصادق (ع):

«إِنَّ مَلَكَ المُوتِ يَدفَعُ الشَّيطانَ عَن المُحافِظِ عَلَي الصَّلاةِ وَ يُلَقِّنُهُ شَهادَةَ أن لا إلهَ إلَّا الله، وَ أَنَّ مُحَمَّداً رَسُولُ اللهِ فِي تِلكَ الحَالَةِ العَظِيمَةِ.» (وسائل الشيعه، ج 4، ص 29)

«فرشته مرگ، شيطان را از كسي كه مراقب نماز است دور مي كند، و شهادت بر وحدانيت خدا، و رسالت پيامبر را در هنگام هولناك مرگ به او تلقين مي كند.»

امام صادق(علیه السلام) فرمود: « هر کس دوست دارد بداند نمازش قبول شده یا نه ببیند که  آیا نمازش او را از گناه و زشتی باز داشته یا نه، پس هر قدر که نمازش او را از گناه  بازداشته به همان اندازه نمازش قبول شده است» 
(بحارالانوار ،ج 82، ص 198)

11ـ نماز وسیله ملاقات پروردگار

ارزنده ترين گوهر مقصود نماز است    زيبنده ترين هديه به معبود نماز است

امام صادق (ع):

«أَقرَبُ ما یَکُونُ العَبدُ إلَی اللهِ وَ هُوَ ساجِدٌ» (من لایحضرالفقیه، ج1، ص209)

«نزدیکترین حالات بنده به پروردگارحالت سجده است.»

نماز، لحظات صمیمی گفت و گو با خدای مهربان است و فرصت پیوستن رودهای سرگردان به دریای حقیقت است.  نماز می تواند شاخه دل ها را، لباس سبز ایمان بپوشاند و در نهایتِ دل واپسی ها، آرامش را به روان های بیدار هدیه کند.

«هَذِه الصَّلوات الخَمس المَفرُوضات مَن أقَامَهُنَّ وحَافَظ عَلَی مَواقِیتِهّنَّ لَقی الله یَوم القِیامَة»(ثواب الاعمال،ص 28)

«کسی که نمازهای پنج گانه را به پا داشته و محافظت از اوقات آن نماید، روز قیامت،پروردگار را ملاقات می کند.»

سید الساجدین(ع) می‌فرمایند: حق نماز این است كه بدانى نماز، درآمدن به پیشگاه معبود یگانه است و تو در نماز پیش روى او ایستاده‌اى! پس آن‌گاه كه بر این حقیقت آگاه شدی، سزاوار آنى كه در نماز بایستى.

هیچ وسیله‌ای مستحكم‌تر و دائمى‌تر از نماز براى ارتباط میان انسان با خدا نیست، خداوند در قرآن می‌فرماید: برای یاد من و ذكر من نماز بپادارید، «أقِمِ الصَّلَوةَ لِذِكرِی»،

 «وَ أقِمِ الصَّلاةَ، إنَّ الصَّلاةَ تـَنهی عـَنِ الفـَحشاءِ وَ المـُنکـَر. » (سوره عنكبوت آيه 45)
«نماز را بپا دار (اي انسان) كه نماز ( تو را) ازكار زشت و ناپسند باز مي دارد.»

ناآشناترین انسان‌ها رابطه خود را با خدا به وسیله نماز آغاز مى‌كنند و برجسته‌ترین اولیاى خدا نیز بهشت خلوت انس خود با محبوب را در نماز مى جویند.

مرغ مألوف كه با خانه خدا انس گرفت/ گر به سنگش بزنی جای دگر می‌ نرود (سعدی)
دریچة دل چون با یاد پروردگار باز شد، انسان احساس می کند خدا هم او را یاد کرده است، که خود می فرماید:

 «فَاذکُرُونِی اَذکُرکُم وَاشکُرُوا لِی وَلا تَکفُرُونَ » (بقره/152) 
«پس مرا یاد کنید تا شما را یاد کنم، و برای من سپاسگزاری کنید و ناسپاسی ام نکنید.»

برجسته ترین اثر نماز، رسیدن به آرامش روحی و روانی است. زیرا نماز موجب زنده شدن یاد خدا در دل هاست،یاد خدا ریشه تمام خوبی ها و زیبایی هاست. یاد خدا گنجینه ای است در دل های عاشق، که  شیرین ترین، میوه آن، آرامش دلهای ناآرام و پرتلاطم است. ذکر حضرت حق دل را صیقل داده، انسان خاکی و ملکی را به ملکوت متصل  می سازد. او با کمال مطلق ارتباط پیدا می کند و این ارتباط آرامشی بسیار لذت بخش به او عنایت می کند. در پرتو چنین ارتباطی احساس می کند به غیر خدا پناه بردن جز فرومایگی چیزی بر او نمی افزاید.
«ألا بِذِکرِ اللهِ تَطمَئِنَّ القُلوُب » «آگاه باشید، یاد خدا مایه آرامش دلها است.»
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
فهرست منابع و مآخذ:
1-    قرآن کریم
2-    ابن بابویه، خصال، ترجمه: محمد باقر کمره ای،ج2،چ5، تهران: انتشارات اسلامیه، 1366.
3-    ابن بابویه، من لا یحضرالفقیه،ج1، چ سوم، قم: مؤسسه انتشارات اسلامی، 1413 هـ.
4-    ابن بابویه ، ثواب الأعمال، چ دوم، قم: انتشارات منشورات شریف رضی، 1364.
5-    ابن حنبل، احمد بن محمد، مسند ابن حنبل، ج2،بیروت، انتشارات علم الکتب، 1377.
6-    ابن شعبه بحرانی، شیخ حسن، تحف العقول،چ دوم،ترجمه: علی اکبر غفاری، قم: انتشارات اسلامی، 1404 هـ .
7-    ابن طاوس، علی بن موسی، الدعوات، چ اول، قم: انتشارات مدرسه امام مهدی عج، 1407هـ . 
8-    النوری الطبرسی، المیرزا حسین، مستدرک الوسایل،ج3،چ اول، ج8، قم: مؤسسه آل البیت لإحیاء التراث، 1408هـ .
9-    پاینده، ابوالقاسم، نهج الفصاحة، ترجمه: استاد محسن غرویان، چ دوم، مشهد: انتشارات عصر ظهور، 1387.
10-  حر عاملی، محمد بن حسن، وسائل الشیعة،ج8، چ اول، تهران: انتشارات آل البیت لإحیاء التراث، 1409 هـ .
11-  زرارة بن إعین، محمد بن عیسی، رجال الکشی، مشهد: انتشارات دانشگاه، 1348 هـ.
12-  سیوطی، جلال الدین(متقی هندی)، کنزالعمّال،ج7، بیروت: انتشارات مؤسسه الرساله، 1372.
13-  شیخ طوسی، امالی چ اول، قم: انتشارات دارالثقافة، 1414هـ .
14-  کلینی، محمد بن یعقوب، ،کافی،ج3، چ چهارم، تهران: انتشارات دارالکتب الإسلامیة، 1365.
15-   مجلسی، علامه محمد باقر، بحار الأنوار، ج 79، 80، 82،چ دوم، بیروت: مؤسسه الوفا،1404هـ .
16-   الامدی التمیمی،عبدالواحد، غررالحکم، چ اول، قم: دفتر تبلیغات اسلامی، 1366.
17-     ابن مسعود، عیاشی، محمد، تفسیر عیاشی، تهران: چاپخانه علمیه تهران،1380.   
18-     بسطامی، محمدعلی، حدیث ایمان، چ اول، گنبد، انتشارات امرتات، 1392.

نویسنده: محمد علی بسطامی/ کارشناس ارشد اخلاق و تربیت اسلامی

انتهای پیام/