به گزارش گلستان ما به نقل از قابوس نامه امروزه در بسیاری از جوامع اوقات فراغت بخش مهمی از زندگی افراد را تشکیل می دهد. هدف از فعالیتهای اوقات فراغت کسب آرامش و لذت است. شاید چگونگی گذراندن اوقات فراغت یکی از دغدغه های روزمره ی هر یک از افراد جامعه باشد اما این موضوع برای جوانان و والدین کشور ما یک دغدغه اساسی بشمار میرود.

شاید علت این امر جوان بودن میانگین سنی کشور ماست که جامعه ی ما را در رده ی یکی از جوان ترین کشور های دنیا قرار داده است.در واقع همین اوقات فراغت می تواند به فرصت و یا تهدیدی برای این گنجیه عظیم نیروی جوان بشمار آید.

در میان تفریحات و دل مشغولیهای متعدد جوانان اخیرا شاهد حضور آنان در محلهایی بنام سفره خانه های سنتی هستیم.سفره خانه های سنتی نماد هویت تاریخی و فرهنگی ایرانیان محسوب می شوند که از پیشینه ای شناخته شده

وشناسنامه ای وزین و گرانبها برخوردارند. چرا که در دنیای مدرنیته امروزی سفره خانه های سنتی به خوبی

می توانند انتقال دهنده ی فرهنگ و تمدن چندین هزار ساله ی ایرانی- اسلامی به نسل کنونی باشند و مردم ما را با تاریخ کهن ایران زمین آشنا نمایند.

همچنین باید دانست که هرگونه آسیبی که متوجه این مکان ها شود قطعاً گوشه ای از فرهنگ و تاریخ ایرانی را خدشه دار می کند.یکی از عمده ترین این آسیبها استعمال قلیان در سفره خانه هاست.

قلیان معضلی است که امروز دامنگیر سفره خانه ها و قهوه خانه های سنتی شده و به عنوان وسیله ای لازم و ضروری برای این مکان ها مبدل گردیده است و با توجه به هشدارهای مکرر مسئولان وزارت بهداشت، اما متاسفانه هنوز هم وجود قلیان در سفره خانه ها و قهوه خانه ها بسیار حیاتی به نظر می رسد.

بسیاری از مردم بر این باورند که برخی از سفره خانه ها از چارچوب های اصلی و اصیل خود فرسنگ ها فاصله گرفته اند و صرفاً به پاتوقی برای افراد لاابالی مبدل شده اند که ادامه این روند می تواند حیات سفره خانه ها را با خطری جدی مواجه کند.امروزه با این واقعیت انکارناپذیر روبرو هستیم که سفره خانه ها کارکرد فرهنگی خود را از دست داده اند، به گونه ای که می بینیم اغلب بزرگان ادب و هنر و اصحاب فکر و اندیشه هیچ رغبتی برای حضور در سفره خانه ها و قهوه خانه های سنتی ندارند و حتی بعضاً رفت و آمد به چنین مکان هایی را در شان شخصیت خود نمی بینند.

با این حال در یک آسیب شناسی واقع بینانه درمی یابیم که برخی از سفره خانه های سنتی به دلیل رها شدن از قید و بندهای نظارت دلسوزانه از اهداف اصلی خود فاصله گرفته اند و در ورطه ای گرفتار شده اند که نه تنها اشاعه دهنده ی فرهنگ و تاریخ ایرانی نیستند بلکه خود به نماد بی هویتی و بی فرهنگی مبدل شده اند.

سفره خانه هایی که شاید بعضا اسم سنتی را یدک می کشند و بیشتر از آنکه در آن نمادهایی از فرهنگ و سنت غنی و اساطیری ایرانی مشاهده شود غذاها و  نمادهای فرنگی به چشم می خورند و شاید از تمام سنت و فرهنگ ایران زمین بتوان فقط چند حوض و آبنما و پشتی درون آلاچیق را بازشناخت و البته گل سرسبد قریب به اتفاق تمامی سفره خانه ها یعنی قلیان.

زمانی نام قلیان مترادف بود با نام پدربزرگها و مادربزرگهایی بود که پنجاه-شصت بهار را از سر گذرانده بودند و بر فرش فراغت برای رفع خستگی روزانه ، پکی به قلیان هم می زدند، اما این روزها استعمال قلیان و نفس کشیدن در هوای دود آلود قلیان معطر به موضوعی عادی و طبیعی تبدیل شده است.

استفاده از قلیان معطر دیگر قبحی ندارد، دختران و پسران نوجوان بی آنکه قلیان معطر را وصله ای ناجور برای دوران نوجوانی بدانند بااین مروج مرگ با طعم موز و توت فرنگی کنار آمده اند و بی محابا در گوشه و کنارخیابانها و پارکها و بوستانها را استعمال می کنند.

مطابق آمارهای وزارت بهداشت، سالانه بالغ بر ۶ هزار میلیارد تومان هزینه، صرف درمان بیماری‌های ناشی از مصرف مواد دخانی در کشور می‌شود.

هزینه روزانه سیگار کشیدن در ایران، ۴ میلیارد تومان است. اما تهرانی ها فقط هر روز معادل نیمی از این پول را برای قلیان صرف می کنند.این نتیجه مطالعاتی است که جمعیت مبارزه با استعمال دخانیات داشته است.

مطابق این مطالعات؛ هزینه ماهانه مصرف قلیان برای هر ایرانی حدود ۲۱۵ هزار ریال است بدین ترتیب این هزینه روزانه از ۲ میلیارد تومان برای مصرف‌کنندگان قلیان در تهران تجاوز می‌کند.

اینها بخشی از مطالبی است که متولیان سلامت کشور هر از چند گاهی در رسانه های جمعی ،جراید و روزنامه ها مطرح می کنند.اما از سوی دیگر دستگاه سلامت کشور یک نکته تامل برانگیز دیگر را مطرح می کند ” در ایران رشد اعتیاد ۳ برابر رشد جمعیت است.(محمد رضا مسجدی،۱۳۹۰)

اعتیاد به مواد مخدر، مشکل اجتماعی است که اکثر جوامع به آنمبتلا هستند. اطلاعات و آمار جدیدی که درباره موضوع مواد مخدر و اعتیاد در جامعه مامنتشر می شود، حاکی از مسأله بودن این پدیده اجتماعی است. دبیر جامعه پزشکان متخصصداخلی ایران در گزارشی اعلام کرده است سالانه ۵ درصد به جمع معتادان کشور افزوده میشود، در حالی که سازمان بهزیستی کشور تنها توان مداوای ۲ درصد معتادان را دارد.

براساس گزارش سمینار پیشگیری از اعتیاد در تابستان ۱۳۸۰حدود ۷۰ درصد معتادان ایران متأهلهستند و علاوه بر این روزانه ۶۰۰ نفر در رابطه با مواد مخدر در کشور دستگیر می شوندو ماهانه ۱۰۰نفر به دلیل سوء مصرف مواد مخدر می میرند.

بنا به گزارش روابط عمومی سازمان بهزیستی هر روز ۵۰۰ نفر از جوانان کشور معتاد می شوند و بررسی به عمل آمده نشان داده که جمعیت معتادان در ایران هر ۱۰ سال ۲ برابر می شود و خسارت های ناشی ازاعتیاد سالانه بیش از ۱۵ هزار میلیارد ریال می رسد(بهادران، ۱۳۸۰ :۷). رئیس مرکزمبارزه با مواد مخدر نیروی انتظامی گفته است که در سال ۱۳۸۱ بیش از ۱۳۰ تن موادمخدر در کشور کشف شده است و نسبت به سال گذشته ۳/۱۶ درصد میزان کشفیات رشد داشتهاست. وی می گوید: آمارهای به دست آمده نشانمی دهد، هم اکنون ۳ درصد نوجوانان کشور به مواد مخدر اعتیاد دارند. (محصولی،۱۳۹۰)

البته پر واضح است که در این پژوهش به بحث اعتیاد و مصرف مواد مخدر نخواهیم پرداخت لیکن بررسی یکی از محل هایی که بخشی از اوقات فراغت جوانان را به خود اختصاص می دهد و آسیب شناسی آن می تواند به از بین بردن مقدمات گرایش جوانان به معضل اعتیاد یاری رسان باشد.

کاهش شدید سن مصرف کنندگان قلیان و رونق گرفتن استعمال آن توسط دختران و زنان، ما را به این فکر وا میدارد که زمان آن فرا نرسیده که بطور عاجل و دقیق نسبت به موشکافی این موضوع اقدام نماییم؟آیا شکستن قبح استعمال سیگار و قلیان در میان نوجوانان و جوانان مقدمه ای را برای آشنایی و ورود به دنیای استعمال مواد مخدر باز نخواهد کرد؟

البته اقداماتی که در خصوص فراهم آوردن محیط های سالم و مفرح برای اوقات فراغت جوانان انجام گرفته را نمی توان نادیده گرفت ولی موضوع آزار دهنده سیاست یکی به نعل و یکی به میخ مسئولین است که آینده اوقاتی که جوانان در اینگونه اماکن می گذرانند را در پرده ی ابهام قرار داده است.

از طرفی توتون و تنباکو در مزارع کشور و استان کشت می شود و در کارخانه های استحصال توتون و تنباکو که نمونه بزرگ آن را در استان خودمان گلستان داریم فراوری شده و پس از بسته بندی به فروش میرسد و از طرفی ۵ درصد از درآمد سازمان دخانیات کشور برابر مصوبات مجلس به امر سلامت و توسعه ورزش و ورزشگاه های کشوراختصاص می یابد.

از یک طرف سیگار عرضه میشود و از طرفی بر روی آن عکس ریه های سیاه و بیمار نقش می بندد تا خریدار را از عواقب آن آگاه کند.

شاید اگر از مضرات خانمان سوز دخانیات که مقدمه ورود به دنیای مواد مخدر را فراهم می آورد بخوبی آگاهی داشتیم قانونی محکم وضع می کردیم تا از تولید،توزیع و عرضه ی این سلاح کشنده ی و فرصت سوز جلوگیری نماییم.

به هر جهت دغدغه این پژوهش بررسی علل گرایش جوانان ۱۸ تا ۳۵ ساله ی شهر گنبد به استعمال قلیان و آسیب شناسی این موضوع و ارائه تصویری از وضع موجود می باشد.

ادامه دارد…

انتهای پیام/