به گزارش گلستان ما به نقل از ساحل گميشان، ساتقلي تحققيق خود در مورد علل ركود بازار لباسهاي سنتي تركمن را براي ما ارسال كردكه در ادامه آورده شده است.

الف- عنوان تحقیق: بررسی آسیب شناسی فروش لباسهای سنتی ترکمن

نام دانشجو: اوغول تقان

نام خانوادگی: ساتلقی

رشته تحصیلی: پژوهش هنر

ب- بیان مسئله: اگر بخواهیم طرحهای لباس مدنظر بازار فروش داشته باشد باید صنعت طراحی لباس در زمینه نیازسنجی جامعه از علوم انسانی استفاده و بر طبق نیاز روز اقدام به طراحی لباس کنند.

پوشش سنتی به عنوان یکی از مؤلفههای هویتی نباید کنار گذاشته شده و لازم است لباسهای سنتی-ایرانی براساس نیاز نسل امروز طراحی شود.

برای ترویج لباسهای سنتی-ایرانی باید از تولید کننده حمایت کرد تا بتواند لباسهایی که نمایانگر هویت ملی است با هزینه مناسبتری تولید کرده و به دست مشتری رساند.

ج- سوالات تحقیق

1-  چرا علاقه مردم به لباسهای سنتی ترکمن رو به کاهش است.

2-  چرا مواد اولیه لباسهای سنتی ترکمن گران است.

3-  چرا بازار کار برای تولید لباسهای سنتی ترکمن کم است.

د- فرضیههای تحقیق: مراکز تولید مواد اولیه برای لباسهای سنتی بسیار محدود و با توجه به رنگها و مواد به کار رفته در آن علل عمده گرانی در مواد اولیه میباشد. این لباسها از مواد مرغوب همچون ابریشم تهیه میشود و برای رنگرزیشان هم مواد طبیعی همچون پوست گردو و انار، به کار گرفته میشود، که بدون شک بر ارزش آن میافزاید.

هـ- اهداف تحقیق: گسترش دادن فرهنگ بومی و توسعه آن در جامعه و هدفمند کردن آن به منظور اشاعه سنن بومی اسلامی.

و– ضرورت و اهمیت تحقیق: برای حفظ و نگهداری فرهنگ بومی و سنتی با وجه به تنوع فرهنگهای قومی در کشور اسلامی ما ضرورت خاصی به مسئله میدهدکه با قوت زیاد آن را انجام دهیم.

ز- پیشینۀ تحقیق (سابقۀ تحقیق):

سوزندوزیهای ایرانی که به اشکال مختلف انجام میشود یکی از گستردهترین شاخههای ۱۰۹ رشته هنرهای سنتی است و به جرات می توان گفت تنوع و تعددی که در این رشته مشاهده می شود در هیچ یک از دیگر رشته های صنایع دستی وجود ندارد و به همین نسبت ابهامهایی هم که پیرامون این شعبه از صنایع دستی کشورمان وجود دارد بیش از سایر گونه های صنایع دستی است و اگر در رابطه با بقیۀ هنرهای بومی و فنی تحقیقات جسته و گریخته انجام شده، مجموع اطلاعات موجود پیرامون انواع سوزندوزیها از سطوح پراکنده در لابلای کتب مختلف تجاوز نمیکند، به نحوی که اگر کمی قصد تحقیق پیرامون هر یک از سوزندوزیها را داشته باشد با مشکلات متعددی روبرو میشود به همین لحاظ اینجانب پس از 50 سال تجربه کاری و کنکاش زیاد در پیرامون این رشته فنی سنی بر آن شدم که سختی عظیم این راه را بر خود هموار ساخته، به روشن نمودن نکات تاریک و مبهم رشتههای سوزندوزی ایرانی بپردازم. (منتخب صبا، نگرشی بر روند سوزندوزیهای ایران، ص 1)

مردمان ایران زمین در هر دوره و مکانی براساس روزمرهگی و نیاز فرد، نیاز به پوشش را حس کرده و سعی در مهیا نمودن آن نموهاند. 

سرپوش، لباس و زیورآلات در میان زنان و مردان ایرانی به خصوص مردمان ترکمن آن چنان که در این مجموعه خواهید دیداز کهنترین زمان، جایگاه ویژۀ خود را دارا بوده و در عصر متناسب با فرهنگ و نیازهای آن زمان ومکان تغییر و تکامل یافته و استفاده شده است. در این مجموعه سعی شده تات در حد امکان لباس زنان، مردان، کودکان ترکمن از زمانهای بسیار دور تا عصر حاضر بررسی و گردآوری شود. اینجانب از آنجایی که فرهنگ این قوم را فرهنگی پر رمز و راز و پیچیده میدانم و از طرفی چون تاکنون اختصاصاً کتابی دربارۀ پوشاک و زیورآلات مردم ترکمن تدوین نشده و کتابهای موجود نیز جملگی در کنار اشاره به فرهنگ غنی این قوم به صورت مختصر به پوشاک و زیورآلات آنان نیز اشاراتی نمودهاند، برای کشف اسرار و فهم فلسفه طرز پوشش مردم ترکمن و برای تهیه این مجموعه از 1385 گردآوری منابع و مطالعات خود را دربارۀ پوشاک آنان آغاز نمودم و چون در پی روشی برای ارائۀ هر چه بهتر و کاملتر مطالب مربوط به پوشاک این قوم بودم، تفکیک قسمتهای مختلف پوشاک و زیورآلات آنان را لازم و ضروری دانستم و سرانجام در نیمه اول سال 1386یادداشتهایم را برای ارائه در قالب کتابی مصور تنظیم نمودم (محمدی، رامونا، پوشاک و زیورآلات مردم ترکمن، ص 15) 

با استفاده از طراحان خود طرحهای جدیدتری با مد روز که مطابق با سلیقۀ جوانان است تهیه کنیم و امکان تولید بیشتر در سطح جامعۀ خود را داشته باشیم.

با شکل و رنگهایی که بتواند یک ایدۀ جدید تری در برابر تولیدهای دیگر باشد. و لباسهای سنتی خود را از این که هست بهتر و عالیتر به بازار ارائه دهیم تا مشتری بتواند مطابق با سلیقه خود از آنها استفاده کند. 

رسانهها نقش مهمی در ترویج لباسهای سنتی – ایرانی دارند و اگر مجریان تلویزیون و بازیگران از اینگونه لباسها استفاده کنند به تدریج در جامعه تبلیغ میشود.

با فروش بیشتر لباسهای سنتی میتوانیم تجارت بیشتر با کشورهای خارجی داشته و باعث شناساندن لباسهای سنتی خود شده و از فراموش شدن آن جلوگیری کنیم.

ح- قلمروی تحقیق: استان گلستان منطقه ترکمن صحرا

ط- محدودیتهای تحقیق:

1-  کمبود کتب منتشره جهت مطالعه و تحقیق.

2-  محدود بودن منابع و نیروی انسانی کارآموز در رشتۀ مرتبط.

3-  فعال نبودن و عدم شناخت این رشته توسط مدیران ذیربط.

4-  عدم گستردگی کارگاههای تولیدی.

ی- امکانات تحقیق: به عنوان طراح لباس در رشتۀ خودم شناسایی لباسهای سنتی که حالا دیگر منسوخ شدهاند میتواند در استقبال دوباره از آنها مؤثر باشد و زنگی در منطقۀ ترکمن صحرا یکی دیگر از مزیتهای آن است.

ک- روش تحقیق: کتابخانه ای

میدانی (مصاحبه با آقای دکتر غیادی).

مصاحبه با آقای غیادی که طرح نوقانداری را مطرح کردند. در این طرح زنان ترکمن برای بافت پارچه-های ابریشمی پس از پرورش کرم ابریشم و تهیه پیله آن، با استفاده از چرخ دستی ابریشمهای بدست آمده را تاب داده و سپس با رنگهای طبیعی همچون قرمزدانه، انار دانه، پوست انار، نیل و دیگر گیاهان صحرایی رنگزا، رنگ میکردند و پس از تهیۀ نخ ابریشم رنگی، پارچههای ابریشمی را به صورت طاقه-هایی به درازای دو یا پنج متر با عرض متغیر سی، چهل و گاه پنجاه سانتیمتر با دستگاه سادهای به نام «تارا» میبافتند.

لازم است به این نکته نیز اشاره شود که بافت این پارچههای دستباف امروزه کمتر در میان ترکمنها دیده میشود.

در این طرح برای بالا بردن فروش لباسهای سنتی ترکمن بافت پارچههای ابریشمی را بیشتر کرده تا تولید کننده بتواند بیشتر از این پارچهها استفاده کند.

مصاحبه 1 تاریخ 93/09/02

گ- چشمانداز تحقیق: این پوششها به عنوان تولیدی فرهنگی نقش تعیین کنندهای در حفظ، اشاعه و تعمیم مبانی ارزشهای اسلامی داشته و میتواند بهترین معرف فرهنگ غنی کشورمان باشد. به همین جهت هر نوع اقدام جهت حفظ و پویا نگه داشتن لباسهای سنتی و بومی ایران می-تواند به عنوان تلاشی در جهت به ثمر رساندن این رسالت عظیم باشد.

12- کتابنامه:

کتابهای فارسی:

1-  آیرونز، ویلیام جورج، کوچنشینی راهی برای سازگاری سیاسی: نمونه ترکمنهای ایران، ترجمه پیروز الف، انتشارات آگاه، تهران 1362.
2-  امیدی، ناهید، دیده و دل و دست (پژوهشی در پوشاک و هنرهای سنتی خراسان)، انتشارات به نشر، مشهد، 1382.
3-  انجمن بینالمللی زنان در ایران، نگار زن (تاریخ مصور لباسهای زنان در ایران)، انتشارات انجمن بینالمللی زنان در ایران، تهران، 1352.
4-  جرجانی، موسی، زنان ترکمن (پژوهشی در نقش زنان ترکمن در ساختار اجتماعی و اقتصادی جامعه ایلنشین)، انتشارات مختوملی فراغی، گرگان، 1382.
5-  سارای، محمت، ترکمنها در عصر امپریالیسم: پژوهشی دربارۀ مردم ترکمن و انضمام کشورشان به امپراتوری روسیه، ترجمه قدیر وردی رجایی، انتشارات مترجم، تهران، 1378.
6-  سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی معاونت پژوهشی و آموزشی، مجموعه مقالات-مطالعات ایرانی، شماره 7: کنعانی، محمدامین، ایرانیان ترکمن؛ نگاهی به گذشته و حال، انتشارات بینالمللی الهدی، تهران، 1383.
7-  شیرخانی، منیژه، پوشش زن ایرانی، انتشارات بهار علم، اصفهان، 1381.
8-  ضیاپور، جلیل، پوشاک ایلها، چادرنشینان و روستائیان ایران، انتشارات وزارت فرهنگ و هنر، تهران، 1346.
9-  ضیاپور، جلیل، زیورهای زنان ایران از دیرباز تاکنون، انتشارات وزارت فرهنگ و هنر، تهران، 1348.
10-  عسگری خانقاه، اصغر، شریف کمالی، محمد، ایرانیان ترکمن، انتشارات اساطیر، تهران، 1374.
11-  کسرائیان، نصرالله، عرشی، زیبا، ترکمنهای ایران، ناشر کسرائیان، تهران، 1370.
12-  کسرائیان، نصرالله، عرشی، زیبا، سرزمین ما ایران، ناشر کسرائیان، تهران، 1369.
13-  کلته، ابراهیم، پوری، عبدالمجید، زیورآلات ترکمن، انتشارات ایل آرمان، گنبد کاووس، 1382.
14-  کلته، ابراهیم، مقدمهای بر شناخت ایلات و عشایر ترکمن، انتشارات حاجی ملایی، گنبد کاووس، 1375.
15-  کلته، ابراهیم، آقآتابای، مریم، سوزندوزی ترکمن، انتشارات ایل آرمان، گنبد کاووس، 1382.
16- گلاک، جی. گلاک، سومی هیراموتو، سیری در صنایع دستی ایران، انتشارات بانک ملی ایران، تهران، 2535.
17-  گلی، امین الله، سیری در تاریخ سیاسی و اجتماعی ترکمنها، نشر علم، تهران، 1366.
18-  معطوفی، اسدالله، تاریخ فرهنگ و هنر ترکمان، جلد سوم، انتشارات انجمن آثار و مفاخر فرهنگی دانشگاه تهران، 1383.
19-  معطوفی، اسدالله، تاریخچه چهار شهر ترکمننشین، موسسه فرهنگی و انتشاراتی مختومقلی فراغی، گرگان، 1384.
20-  محمدی، رامونا، پوشاک و زیورآلات مردم ترکمن، انتشارات جمال هند، تهران، 1388.
21-  اسفندیار، صبا، «نگرشی بر سوزندوزیهای سنتی ایران (از هشت هزار سال قبل از میلاد تا امروز)»، انتشاات منتخب صبا، تهران، 1379.

مجلات فارسی:

1-  اونق، خانگلدی، فصلنامه یاپراق، زیورآلات ترکمن، شماره 27-29، تابستان 1384.
2-  ایلاقی حسینی، رضا، ماهنامه پوشاک ایران: ترکمانان، شماره 2، دی 1383.
3-  پورکریم، هوشنگ، هنر و مردم : جامهها و هنرهای عامیانه در اینچه برون، شماره 79، اردیبهشت 1384.
4-  دلیجه، تقان گل، فصلنامه یاپراق: لباس و پوشاک ترکمنها از گذشته تا حال، بازنویسی شهروز آقآتابای، شماره 10، تابستان 1379.
5- صدیق، مصطفی، هنر و مردم : دهکده یکه سوود، شماره 123، دی 1351.
6-  نورایی، سمانه، ماهنامه صنعت پوشاک: ترکمنهای ایران، شماره 24 و 25، اردیبهشت و خرداد 1385.

انتهای پیام/