به گزارش گلستان ما-داود خاندوزی؛ گلستان قطب تولید دانه‌های روغنی کشور به شمار می‌رود و ۶۰ درصد دانه‌های روغنی کشور در استان گلستان تولید می‌شود.

سهمیه ابلاغی وزارت جهادکشاورزی به گلستان برای کشت کلزا در استان ۹۰ هزار هکتار بود که به دلیل خشکسالی این میزان به ۴۲ هزار هکتار سطح سبز و استقبال کشاورزان کاهش یافت.

کاهش این میزان از سطح زیرکشت گرچه بخشی به دلیل خشکسالی است ولی بخش دیگر به دلیل عدم حمایت‌ها قیمت پایه خرید تضمینی دانه روغنی کلزا در سال زراعی جاری ۱۵هزار تومان برای هر کیلوگرم اعلام شده و این قیمت بر اساس پایه خرید با ۲درصد ناخالصی و ۱۰درصد رطوبت است.

گلستان نخستین تولید کننده کلزای کشور

بیش از ۲۰سال است که گلستان نخستین تولیدکننده کلزای کشور محسوب می‌شود و در سال زراعی گذشته سه هزار هکتار به صورت کشت قراردادی توسط دو کارخانه روغن کشی فعال استان و حدود ۱۴ هزار هکتار توسط ستاد اجرایی فرمان حضرت امام (ره) در قالب طرح پنج ساله جهش تولید در دیم‌زار‌های کم بازده کلزا کشت شده است.

مطابق گزارش اداره کل ستاد اجرایی فرمان حضرت امام (ره) گلستان نیز در دومین سال اجرای طرح جهش تولید در دیم‌زار‌های کم بازده کشاورزی شمال استان، حمایت برای کشت ۲۰ هزار هکتار کلزا نیز در دستور کار قرار گرفته است.

اوکراین یکی از اصلی‌ترین تأمین‌کنندگان روغن در ایران محسوب می‌شود اما وقوع جنگ در این کشور باعث چالشی در تأمین روغن در بسیاری از کشور‌های دنیا شده است و این مسأله اهمیت توجه به دانه‌های روغنی و تأمین روغن مورد نیاز کشور را دوچندان می‌کند.

گرچه مسئولان می‌گویند که می‌توانیم روغن آفتاب گردان را از دیگر کشور‌های دنیا تأمین کنیم ولی قطعاً با افزایش قیمت جهانی روغن و همچنین کمیاب شدن آن امنیت غذایی کشور در بحران و خطر قرار می‌گیرد و مسئولان برای تأمین روغن مورد نیاز کشور باید سیاست‌گذاری درستی داشته باشند و به سمت خودکفایی بروند.

با وجود اینکه استان‌هایی مثل گلستان می‌توانند بخش عمده‌ای از روغن مورد نیاز کشور را تأمین کنند اما ۸۵ درصد روغن مورد نیاز کشور وارداتی است گرچه در سال‌های اخیر نیاز و وابستگی کشور به واردات روغن روند کاهشی را نشان می‌دهد اما هنوز میزان واردات روغن به کشور عدد بزرگی است و این مسأله با توجه به جنگ اوکراین زنگ خطری است که مسئولان بخش کشاورزی باید به آن توجه کنند.

گلایه کشاورزان از قیمت گذاری کلزا

برای بررسی مشکلات کلزا کاران به سراغ یکی از کشاورزان نمونه و عضو خانه کشاورز شهرستان رامیان رفتیم، فریدون فدایی که بیش از ۳۶ سال سابقه کشت و زارع دانه‌های روغنی و کلزا را دارد و در کشت دانه‌های روغنی به عنوان کشاورز نمونه کشور انتخاب شده در این باره می‌گوید: در بحث نهاده‌ها متأسفانه سال گذشته با رها‌سازی قیمت کود اکثر کشاورزان از کود پایه استفاده نکردند و در سال جاری این قیمت تعدیل شد و باید ببنیم که در سال زراعی جدید استقبال کشاورزان چگونه خواهد بود.

فدایی ادامه داد: انتظار می‌رود با افزایش قیمت محصولات کشاورزان نیز به سمت استفاده از کود و نهاده‌های مصرفی بروند و مهمترین مشکل کشاورزان در این بخش تأمین نهاده‌های مورد نیاز در بازده زمانی است.
وی یکی از مشکلات کشاورزان کلزا کار را موضوع مبارزه با علف هرز چچم برشمرد و گفت: درست است که تناوب زراعی در این مسأله بی‌تأثیر نیست ولی باید کارشناسان تحقیقات بیشتری داشته باشند، کشاورز گران‌ترین سموم را هم برای این علف هرز استفاده می‌کند از کارایی لازم برخوردار نیست.

این مقام مسئول بیان کرد: ما غذای مردم را تأمین می‌کنیم و با جنگ اوکراین که رقم خورده نیاز شدید کشور به روغن نشان می‌دهد چه چیزی در انتظار ما است، متأسفانه قیمت کلزا امسال چنگی به دل نمی‌زد، هر ساله دو برابر قیمت گندم را به عنوان قیمت تضمینی کلزا در نظر می‌گرفتند ولی قیمت کلزا امسال ۱۵ هزار تومان در نظر گرفته شده و این قیمت واقعاً منصفانه نیست.

فدایی بیان کرد: چون قیمت گندم با هزینه حمل ۱۱ هزار و ۵۰۰ تومان در نظر گرفته شده منصفانه بود که قیمت کلزا به ۲۳ هزار تومان برسد و کشاورز نیز چاره‌ای ندارد و باید کلزای تولیدی خود را به دولت تحویل دهد ولی اگر چنانچه این سیاست ادامه داشته باشد قول می‌دهیم که سال آینده به شدت در تولید دانه‌های روغنی افت خواهیم داشت.

وی افزود: مسئولان باید چاره‌اندیشی کنند و سیاست‌گذاری‌های آن‌ها به گونه‌ای باشد که امنیت غذایی کشور به مخاطره نیفتد و در حال حاضر بزرگترین مسأله کشاورز صرفه اقتصادی است و برای امرار معاش چاره‌ای جز آن ندارد.

از آنجایی که گندم به عنوان یکی از کشت جایگزین کلزا به شمار می‌رود قطعاً این قیمت‌گذاری باعث می‌شود که کلزاکاران امسال گلستان بخشی اراضی خود را به این محصول اختصاص دهند مگر آنکه سیاست دولت در قبال خرید تضمینی دانه‌های روغنی تغییر کند.

تامین مواد اولیه کارخانه های روغن کشی گلستان از طریق واردات

علی محمد زنگانه، استاندار گلستان نیز می‌گوید: ماهانه بیش از ۱۶هزار تُن روغن خوراکی و صنعتی در گلستان تولید می‌شود و میزان مصرف استان سه هزار و ۵۰۰تُن است و گلستان بخشی از روغن مورد نیاز کشور را نیز تأمین می‌کند.

زنگانه یادآور شد: مازاد تولید روغن استان به سایر استان‌ها مانند استان تهران، البرز، خراسان رضوی و خراسان شمالی ارسال می‌شود و این مسأله اهمیت استان گلستان را در تأمین دانه‌های روغنی نشان می‌دهد.

وی خاطرنشان کرد: مواد اولیه کارخانه‌های تولیدی استان از طریق گمرک ترخیص شده و کارخانه‌ها سهمیه خود را بر اساس پیش‌بینی صورت گرفته دریافت می‌کنند.

علی موسی خانی، رئیس اداره پنبه و دانه‌های روغنی جهادکشاورزی گلستان نیز می‌گوید: پیش‌بینی می‌شود از ۴۲ هزار هکتار سطح زیر کشت کلزا در استان امسال ۸۰ هزار تن محصول برداشت کنیم.

موسی خانی می‌گوید: قیمت پایه خرید تضمینی دانه روغنی کلزا در سال زراعی جاری ۱۵هزار تومان برای هر کیلوگرم اعلام شده و این قیمت بر اساس پایه خرید با دو درصد ناخالصی و ۱۰درصد رطوبت است.

وی ابراز داشت: بیش از ۲۰سال است که گلستان نخستین تولیدکننده کلزای کشور محسوب می‌شود و نزدیک به نیمی از وزن دانه کلزا را می‌توان به روغن تبدیل کرد.

کارخانجات استان گلستان ظرفیت تولید ۴۰۰ تن استحصال روغن را روزانه دارند ولی اما در حال حاضر با ۱۵ درصد ظرفیت خود فعالیت می‌کنند و علت اصلی کمبود مواد اولیه است و ادامه این روند قطعاً آسیب‌هایی در تنظیم بازار در پی خواهد داشت.

وزارت جهاد کشاورزی از نیمه دوم سال ۱۳۹۴ برای مدیریت واردات دانه‌های روغنی از طریق تولید داخلی، برنامه‌ای ۱۰ ساله موسوم به طرح خوداتکایی دانه‌های روغنی و حمایت از تولید محصولات کلزا، سویا، گلرنگ، آفتابگردان و کنجد را تدوین کرد گرچه در این طرح رشد قابل توجه‌ای در میزان سطح زیر کشت دانه‌های روغنی داشتیم ولی قطعاً عدم توجه به موضوع تغییر قیمت کلزا می‌تواند این معادلات را برهم بزند و سطح زیر کشت مزارع کلزا به گندم اختصاص پیدا کند.

گرچه مسئولان جهاد کشاورزی خواستار تغییر قیمت این محصول به ۲۲ هزار تومان شدند ولی این مصوبه در سال زراعی جدید اجرایی نشد و قطعاً ادامه این روند در سال آینده باعث خواهد شد که قطب تولید دانه‌های روغنی کشور وابستگی بیشتری به واردات روغن داشته باشد.

انتهای پیام/