1396-01-18 13:56
1000
0
37453
یادداشت؛

گذری بر پشتوانه های فکری هنر انقلاب

هنر انقلاب ( تجلی مجاهدانه ی هنر دینی ) در جمهوری اسلامی ایران مسئله ای است که در طول تاریخ انقلاب اسلامی فرازو نشیب هایی را تجربه کرده است .

به گزارش گلستان ما به نقل از قابوس نامه، در این مقاله نگاهی بر پشتوانه های فکری هنر انقلاب انداخته خواهد شد؛

مقدمه اول ) اگر چه متولی هنر انقلاب  ، حوزه ی هنری است ( به عنوان چشم و چراغ هنر انقلاب ) اما دستگاه هایی چون فرهنگ و ارشاد اسلامی ،  صدا و سیما و واحدهای فرهنگی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ( به عنوان پاسداران فرهنگ انقلاب اسلامی ) نیز عملا با مقوله ی هنر انقلاب ارتباط دارند .

مقدمه ی دوم ) حضرت امام خامنه ای مدت هاست که مسیری را برای اهل علم و فرهنگ و اندیشه ترسیم کرده اند؛ شهره با عنوان « کرسی های  نظریه پردازی » اما به جز موارد معدود، دستگاه های فرهنگی و هنری در این امر توفیقی نداشتند ! ( اگر دستگاه های فرهنگی و هنری توفیقی داشتند بیان کنند تا بدانیم و جمله های خود را اصلاح کنیم ! فقط حواسمان هست که قاعدتا از دل کرسی های نظریه پردازی باید « نظریه » بیرون آمده باشد و اصطلاحا خروجی داشته باشند و الا بیلان کار دادن منظورمان نیست و اساسا نظریه پردازی به این سادگی نیست .)  

مقدمه ی سوم ) آنقدر جشنواره و سوگواره و همایش های فرهنگی و هنری در بطن نهادهایی چون ( حوزه ی هنری ، صدا و سیما ، فرهنگ و ارشاد  اسلامی ، معاونت های فرهنگی حوزه و دانشگاه و بسیج هنرمندان و ... ) با موضوعات مختلف و مهم انقلاب اسلامی برگزار شده است که حتی نام بردن از آنها در طول یک سال کار مشکلی ست . این امر مبارک است اما یک «اما» ی بسیار بزرگ در کار است و آن این است که چرا این نهاد های فعال ( البته فعالیت ها تشکیکی و نسبی است. یکی پویاتر و انقلابی تر و دیگری ایستا و غیر انقلابی ! ) چندان به فکر تبیین علمی . فلسفی مسئلۀ هنر انقلاب نبوده اند ؟! 

به هیچ وجه قصد نادیده گرفتن جشنواره ها و تولیدات مطلوب هنری را نداریم اما باید برای آیندۀ هنر انقلاب « نقشه ی راه داشت » و الا حکایت هنرمند ان انقلابی ، حکایت همان اتوبوسی می شود که مسافرانش را با چراغی خاموش به این سو و آن سو منتقل می کند ! 

قبول دارم که در سطح ملی اقداماتی صورت گرفته است اما قبول کنید که این اقدام ها بیشتر از آنکه حکومتی باشد، مردمی بوده است و همین امر نشان می دهد که هنرمندان انقلابی بیشتر در بین مردم اند تا در بین نهاد های فرهنگی و هنری! 

هرچه از عمر انقلاب اسلامی می گذرد نیاز ما به تبیین و بازخوانی آرمان های انقلاب اسلامی بیشتر احساس می شود . تبیین آرمانها ی انقلاب اسلامی برای هنرمندان نسل سوم و چهارم انقلاب اسلامی ضرورتی است که گویا نهادهای فرهنگی و هنری آن را نادیده گرفته اند . 

دوست ندارم مصداقی بگویم اما مجبورم برای فهم مسئله سربسته گزارشی داشته باشم از برخی جشنواره های استانی! 

چندی پیش جشنواره ای با موضوع کلی ایثار و شهادت در یکی از رشته های هنری با تولیت یکی از مهمترین دستگاه های فرهنگی در استان گلستان برگزار شد! 

عنوان ایثار و شهادت آنقدر گویا هست که نیاز به توضیح نداشته باشد اما در ظاهر هنرمندان آن عرصه ( بگذارید بگوییم اکثریت !) رنگ و بویی از آرمان های انقلابی لا اقل در حد حفظ حریم ها و توجه به ظاهر مواضع انقلابی دیده نمی شد! حال چگونه می توانیم معتقد باشیم که چنین  هنرمندانی می توانند از سر صدق و اخلاص علم گردان هنر انقلاب باشند ! خنده دارش این بود که برخی توجیه حضورشان در چنین جشنواره هایی را مبلغ ورودی جشنواره ها عنوان می کردند! 

لطفا به کسی برنخورد . اما بنده حق را به همان هنرمندان لیبرال مسلک و اروپایی قامت و فرنگی صورتی می دهم که می خواهند هنرشان را عرضه کنند حتی اگرخروجی  آن هنر در معنا، متعارض با ظاهرشان باشد! 

گلایۀ بنده از دستگاه های فرهنگی و هنری جامعه ( چه در سطح ملی و چه در سطح استانی) است که برای وسیله ی نقلیۀ چنین هنرمندان مشتاقی ، « چراغ » تهیه نکرده و نمی کنند ! 

هنرمند جوان امروز ( در عرصۀ هنرهای مختلف خصوصا موسیقی . شعر . داستان . هنرهای نمایشی و سینما ) ترسیم درست و دقیقی از مسئله ی هنر انقلاب ندارند .

به عنوان مثال آثاری در حوزه ی دفاع مقدس می سازند اما رنگ و بوی مفاهیم ضد جنگ روشنفکران غرب و شرق عالم را دارد! 

در حوزۀ ایثارو شهادت  اثر می سازند اما هنوز برایشان تبیین نشده است که این فرهنگ،  جهانی است و می توان حرف های جهانی تولید و عرضه کرد .

می دانند که در دوران حرکت انقلاب اسلامی زندگی می کنند اما برایشان تبیین نشده است که « صدور انقلاب » چقدر ارزشمند است و چقدر هنرمندان می توانند در این عرصه تاثیرگزار باشند .

نتیجه اینکه ؛بر وظایف  دستگاه های فرهنگی و هنری ( خاصه حوزه ی هنری ، بیسج هنرمندان ، معاونت فرهنگی سپاه پاسداران که البته باز هم باید از نظر پویایی و انقلابی بودن تفاوتی بین این نهاد با دیگر نهادها قائل شد، فرهنگ و ارشاد اسلامی ، صدا و سیما ، معاونت های فرهنگی حوزه ها و دانشگاه ها ) وظیفه ای دیگر باید افزوده شود و آن مسئله ی « توجه به  پشتوانه های فکری هنر و هنرمندان انقلاب . » است . 

این کار پیش نیاز جشنواره ها محسوب می شود .

برگزاری نشست هایی با محوریت تبیین فلسفی هنر انقلاب، بازخوانی آراء شخصیت هایی چون سید شهیدان اهل قلم آوینی ، آشتی دادن هنرمندان با مسائل فکری و نظری مطرح در حوزه ها و دانشکده های فلسفه و علوم انسانی و اسلامی ، بازخوانی آرمان های انقلاب اسلامی در قالب اردوهای فرهنگی – معرفتی برای هنرمندان، آگاه ساختن هنرمندان از مسائل جهانی انقلاب اسلامی و جهت دهی به آثار هنری برای صدور انقلاب و تعامل با انقلابیون جهان ( خصوصا جهان اسلام ) و ... از جمله پیشنهادهای ما در این یادداشت است. 

اگر خمس هزینه ی جشنواره ها به امر ارتقاء دانش و بینش هنرمندان تعلق بگیرد، در بلند مدت سرمایه ای می شود برای انقلاب اسلامی.نهادهایی که در این امر پیشرو باشند غنای جشنواره های خود را تضمین کرده و می توانند علمدار پویایی برای هنر انقلاب باشند.

حوزه ها و دانشگاه ها به عنوان حاملان محتوا و هنرمندان به عنوان خلق کنندگان اثر باید با یکدیگر آشتی کرده و امر امامشان در حوزۀ کرسی های آزاد اندیشی و نظریه پردازی ( با محوریت هنر انقلاب ) را جدی بگیرند . 

متولی این امر دستگاه های فرهنگی باید باشند و این رسالتی ست که به تاخیر افتاده است .

رسالتی با عنوان ؛ توجه به پشتوانه های فکری هنر انقلاب .

مجتبی طالبی 
نویسنده و تهیه کننده صدا و سیمای مرکز گلستان 

مدرس و دبیر پژوهشی گروه فلسفه و عرفان اسلامی جامعه المصطفی العالمیه . واحد گرگان

انتهاي پيام/

نظرات

دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط خبرگزاری گلستان ما در وب سایت منتشر خواهد شد

پیام هایی که حاوی تهمت یا افترا باشد منتشر نخواهد شد

© کپی بخش یا کل هر کدام از مطالب گلستان ما با ذکر منبع امکان پذیر است.