به گزارش گلستان ما به نقل از مهر، هرساله با شروع فصل گرما و افزایش تقاضا برای مصرف برق شاهد خاموشی های متعدد در شهرهای مختلف کشور بوده و امسال نیز به نظر می رسد با بروز سیل در ماه های گذشته و از دست رفتن برخی زیرساخت‌ها این خاموشی ادامه داشته باشد.

خاموشی برق آثار متعدد اجتماعی، اقتصادی و سیاسی دارد و بایستی برای آن چاره اندیشید؛ یکی از مهمترین عواقب این خاموشی، آسیب دیدن بخش تولید کشور است و در سالیان گذشته همواره این بخش تولید بوده است که قربانی بخش پرمصرف خانگی شده است.

تجربه خاموشی های مکرر برای سال های گذشته نشان می دهد که متولیان به جای چاره اندیشی برای حل معضل برق در بخش های خانگی، بلافاصله بخش تولید را قربانی کرده و ضرر زیادی به این بخش می رسد؛ در سال جاری که بخش های تولیدی نیاز بیشتری به حمایت دارند این آسیب ها می تواند هزینه بیشتری برای کشور داشته باش.

در سال های گذشته آسیب زیادی به بخش های تولیدی در ازای قطع برق رسیده که تنها در یک مورد شاهد تلف شدن 2 هزار مرغ در یکی از مرغداری های استان آذربایجان غربی بودیم.

بر اساس آمار وزارت نیرو برای عبور از دوران اوج مصرف در تابستان، بدون خاموشی، تمرکز بر اصلاح تعرفه مشترکین پرمصرف خانگی ضروری است؛ اقدامی که در آخرین روزهای سال ۱۳۹۷ در مصوبه هیئت وزیران به تصویب رسید.

اما مشکل اصلی این است که در حالی که بخش پرمصرف خانگی حتی از بخش صنعت هم بیشتر برق مصرف می کند تلاش ها به سمت کشاندن خاموشی به طرف بخش های صنعتی و تولیدی است.

با توجه به نمودار بالا مشخص است که بیشترین سهم در زمینه تقاضای مصرفی زمان اوج بار مربوط به بخش خانگی با 50.8 درصد است. به همین دلیل در صورتی که درصد مساوی از بخش ­های مختلف به عنوان معیار کاهش اوج بار قرار بگیرد، بخش خانگی بیشترین کاهش در توان مصرفی اوج بار را دارد. باید خاطرنشان شود که بیشتر از 40 درصد مصرف این بخش نیز مربوط به مشترکین پرمصرف یا همان ثروتمندانی است که حتی افزایش نرخ برق هم نمی تواند مانع مصرف بی رویه آنها شود.

نمودار معکوس قیمت برق در ایران/ برق ارزان خانگی و برق گران صنعتی

علاوه بر اینکه توان مصرفی بخش خانگی از بخش صنعت کشور بیشتر است، این وجود صنایع است که قیمت برق را اقتصادی کرده و هزینه تمام شده آن را کاهش می‌دهد؛ به همین دلیل در بسیاری از کشورهای دنیا قیمت برق صنایع از قیمت بخش خانگی ارزان‌تر بوده در حالی که در ایران برعکس آن وجود دارد.

 نظام فعلی تعرفه‌گذاری برق در کشور به گونه‌ای است که مشترکان پرمصرف از یارانه برق بیشتری برخوردار شده و با مصارف بی رویه بحران ساز می‌شوند. به همین دلیل واقعی‌سازی تعرفه برق مشترکین خارج از الگو ضرورت دارد. یکی از مهمترین و موثرترین راهکارهای جهانی برای مدیریت این بحران، افزایش قیمت برق مشترکین پرمصرف است.

کشورهای زیادی در دنیا هستند که راهکار مقابله با مشترکان پر مصرف را اجرا کرده اند؛ سناریوهای مختلفی برای مشترکین پرمصرف وجود دارد که می توانند با انتخاب یکی از آنها، مانع بروز خاموشی برق در فصل تابستان شد؛ یکی از این روش ها محاسبه تعرفه آنها برابر برق خورشیدی است.

در همین راستا بسیاری از کارشناسان پیشنهاد داده‌اند تا تعرفه برق مشترکین خارج از الگو به نرخ خورشیدی خانگی تعیین شده و برای آن دلایلی نیز آورده‌اند.

طرحی که برای مبارزه با خاموشی ها عنوان می شود باید افزایش قیمت را متوجه مشترکان پر مصرف کند و سایر مشترکان کم مصرف یا مصرف با نرم عادی از این افزایش قیمت ضربه نبییند. اجرای این طرح نیازمند همکاری و عزم دولت بوده اما هنوز این سوال مطرح است که چرا این طرح اجرایی نشده و در سال های گذشته بخش های تولیدی قربانی مشترکان پر مصرف شده اند.

افزایش 20 درصدی نرخ برق برای مشترکان پر مصرف

در همین راستا پس از پیگیری‌های مجلس، وزارت نیرو و شرکت توانیر، هیئت وزیران مصوب کرد که بهای آب و برق در سال ۹۸ برای مشترکین داخل الگوی مصرف که بیش از ۸۰ درصد مردم هستند، تنها ۷ درصد افزایش داشته باشد و خانوارهایی که مصرف آب یا برق ماهانه آنها پایین‌تر از الگوی مصرف بوده و در بازه زمانی اول خرداد تا پایان شهریور، در مقایسه با دوره مشابه سال قبل، مصرف خود را کاهش دهند، مشمول تخفیف به میزان مصرف کاهش یافته با نرخ اولین پله مصرف شوند.

همچنین با هدف مدیریت مصرف و بازدارندگی مصارف غیرضرور، از ابتدای خرداد ماه، سالانه ۱۶ درصد به خالص صورتحساب آب و برق مصارف خانگی (بدون احتساب آبونمان، مالیات بر ارزش افزوده و عوارض) مشترکین بالای الگوی مصرف که کمتر از ۲۰ درصد مردم هستند، افزوده می‌شود. به این ترتیب برای اولین بار، مشترکینی که بیش از الگو مصرف می کنند، جریمه خواهند شد و یارانه پنهان برای آن‌ها کاهش می یابد.

این مصوبه اگرچه سیاست های تشویقی و تنبیهی را در پیش گرفته است اما با ایده آل ها و مقابله با خاموشی های مکرر فاصله زیادی دارد و همچنان قیمتهای برق با قیمت تمام شده فاصله زیادی دارند.

آنچه که مشخص است دولت هرچه سریع تر باید برای مشترکان پر مصرف اقدام به نصب پنل خورسیدی کرده تا با تولید برق تجدیدپذیر در فصل تابستان و اوج بحران برق به کمک شبکه برق آمده و بحران برق را به حداقل برسانند.

طبیعی است که مشترکان کم مصرف و بخش صنعت و تولیدی نباید بهای افزایش مصرف و مصرف خارج از الگوی مشترکان پر مصرف را بپردازند و این مشترکان یا باید خود اقدام به نصب پنل خورشیدی کرده و یا اینکه هزینه پنل های خورشیدی تولید برق مازاد را بپردازند.

انتهای پیام/