به گزارش گلستان ما به نقل از آناج، سفره هفت‌سین سال نو را که بنگریم تمامی اجزایش با سین شروع می‌شود از سکه و سنجد گرفته تا سرکه و سکه! تنها موجود زنده این سفره تاریخی ایرانیان که با سین شروع نمی‌شود ماهی‌های قرمز کوچکی هستند که اسیر تنگ و دلخوشی برای کودکان شده‌اند.

بدون شک بیشتر خانواده‌های ایرانی سفره هفت‌سین شان را از چندین روز قبل از تحویل سال آماده می‌کنند و خرید لوازم این سفره نیز جزء جدانشدنی خریدهای عید شده و ماهی قرمز سفره هفت‌سین علاوه بر تبدیل شدن به یکی از اجزای سفره هفت‌سین دلخوشیِ بزرگ برای کودکان کوچک شده است.

فلسفه ماهی سفره هفت‌سین چیست؟

مجسمه های ماهی قرمز به جای مانده از زمان هخامنشیان، نشان از حضور دیرینه این ماهی در آیین ایرانیان است. آنطور که تاریخ نویسان می‌گویند، گونه هایی از ماهی قرمز در گذشته به کشور چین صادر می‌شده و عده‌ای دیگر بر خلاف نظر تاریخ نویسان، می‌گویند که در تابلوهای نقاشی قاجار، اثری از ماهی قرمز نبوده و در نتیجه حضور ماهی قرمز در سفره هفت­‌سین را امری تازه می‌دانند اما شاید این مساله به دلیل عدم دسترسی در آن سال به ماهی قرمز بوده است.

کسانی که به تاریخچه طولانی ماهی قرمز اعتقاد دارند بر این باورند که در گاه شمار شمسی، برجی به نام حوت قرار دارد که در دوران ساسانیان، ماهی قرمز، یکی از نشانه های این برج بوده است. همچنین ایرانیان در آن زمان ماهی قرمز را بر سر سفره هفت‌سین گذاشته تا سال از برج حوت به برج حمل تغییر کند.

از سوی دیگر یکی از دلایل انتخاب ماهی قرمز برای سفره هفت‌سین، تحمل بیشتر این ماهی در مقابل شرایط نامساعد محیط، نگهداری آسان تر و رنگ جذاب آن در مقایسه با دیگر ماهی ها بوده است.

رونق بازار فروش ماهی قرمز به بهانه عید نوروز

این روزها بساط برخی دستفروش‌ها تشت‌هایی پر از ماهی قرمز شده و یا حتی برخی مغازه‌داران در کنار فروش اجناسشان همین تشت‌ها را جلوی مغازه گذاشته و ماهی‌های کوچک قرمز و حتی بعضا سیاه را به فروش می‌رسانند.

در کنار فروش ماهی قرمز سفره عید البته فروش تنگ‌هایی برای اسارت کوتاه مدت این موجود کوچک دوست‌داشتنی نیز رونق دارد؛ زیرا عمر این قرمزهای کوچک بیشتر از یک ماه را تجاوز نخواهد کرد.

برای خرید به یکی از این دستفروشان که مراجعه می‌کنیم ماهی‌های کوچک در داخل تشت سفیدی به سرعت اینور و آنور می‌روند و گویی آنها نیز بوی عید را فهمیده‌اند و آماده سال نو هستند.

کودکی با اصرار پای پدرش را چسبیده است تا کوچکترین ماهی را که با دستش نشان می‌دهد برایش بخرند و پدر ناراضی برایش توضیح می‌دهد که ماهی‌های کوچک زود می‌میرند و زود همبازی‌اش را از دست خواهد داد!

از کنار این وضعیت عبور کرده و از فروشنده میانسال از اوضاع بازار و فروش ماهی عید می‌پرسم که پاسخ می‌دهد:" شاید در هر ماهی ۲۰۰ تومان سود داشته باشیم؛ فروش یک روزمان را اگر بپرسید به اندازه‌ای می‌شود که خدایمان را شکر کنیم و زندگی‌مان را بگذرانیم اما آنطورها که فکر می‌کنید سودی برای ما ندارد مگر روزانه چندتا ماهی می‌توانیم بفروشیم؟"

از تعداد فروش ماهی‌ها و تنگ ماهی که حرف می‌زند به آرامی ضربه‌ای به تشت ماهی‌ها می‌زند تا آنها تکان خورده و مطمئن شود که همه‌شان زنده هستند و ادامه می‌دهد:" روزانه شاید بین ۱۵ تا ۲۵ ماهی بفروشم و هفت یا هشت تا تنگ می‌فروشم چون بیشتر خانواده‌‌ها از سال‌های قبل تنگ برای نگهداری ماهی دارند."

سوال می‌کنم با باقی ماهی‌هایی که به فروش نمی‌رود چه می‌کند که می‌گوید:" خیلی کم پیش می‌آید که تعداد زیادی ماهی بماند چون به اندازه توان فروشم می‌خرم اما اگر اضافه بماند یا آن را برای خانه می‌برم یا در حوض‌‌ها میریزم چون بعد از عید این ماهی‌ها فروشی ندارند و در ضمن عمری هم ندارند."

ماهی قرمز بخریم یا نه؟

در سال‌های اخیر خریدن یا نخریدن ماهی قرمز سفره هفت‌سین تبدیل به یکی از دغدغه‌های کاربران فضای مجازی شده است!

عده‌ای که طرفداری از حقوق حیوانات دارند مخالف خرید و نگهداری این موجودات کوچک برای مدتی کوتاه دارند و برخی نیز ماهی قرمز را در اصل سنتی چینی می‌دانند که به فرهنگ ایرانی وارد شده است در حالی که در سال نوی چینی مردم ماهی‌های قرمز را در رودخانه‌ها آزاد می‌کنند و آنها را اسیر تنگ‌های شیشه‌ای نمی‌کنند.

اگرچه که نمی‌توان نسخه‌ای واحد برای همه‌ی مردم در جهت خرید یا عدم‌خرید ماهی سفره عید پیچید اما تنها پیزی که نمی‌توان از آن چشم‌پوشی کرد این مساله است که حتی اگر این فرهنگ ایرانی نباشد و از سنتی دیگر به رسومات ما وارد شده باشد نیز منبع درآمد بسیاری در آستانه شب عید شده است.

انتهای پیام/