1397-03-05 06:23
1117
0
53742
علیرضا کلاگر:

تاملى بر اهداف و نتايج حمله رژیم سعودی به یمن

ششم فروردين ماه مصادف است با سالروز حمله ددمنشانه سعودي‌ها به ملت مظلوم يمن كه در فروردين ۱۳۹۴ به بهانه حمايت از رئيس‌جمهوري فراري يمن، همه‌جانبه به اين كشور حمله كردند.

به گزارش گلستان ما ؛ امروز با گذشت سه سال از حمله سعودي‌ها، هيچ دستاوردي براي آن‌ها حاصل نشده است و رژيم سعودي كه آمده بود ظرف سه ماه پرونده يمن را ببندد و پيروز اين جنگ بيرون آيد، با وجود بكارگيري انواع تجهيزات مدرن خريداري شده از غرب و ميلياردها دلار هزينه، اين ملت يمن است كه با دستان خالي پيروز جنگ سه ساله هستند.

انقلاب مردم يمن در سال ۲۰۱۱ منجر به فرار «عبدالله صالح» رئيس جمهور پيشين اين كشور به عربستان شد. پس از اين ماجرا «عبدربه منصورهادى» به‌ عنوان رئيس جمهور موقت يمن انتخاب شد، اما در عمل وى نتوانست انتظارات مردم انقلابى يمن را برآورده كند.

عربستان هدف از حمله خود را حمايت از منصورهادى رئيس جمهور در جهت بازگشت به قدرت بيان كرد.

در درجه اول رقابت‌هاى منطقه‌اى ايران و عربستان و تلاش آل سعود براى تغيير موازنه قدرت به نفع خود به‌عنوان مهم‌ترين دليل شروع جنگ مطرح است. در واقع عربستان خود را در رقابتى پايان ناپذير با ايران مى‌داند و از همين رو يمن نيز به‌عنوان يكى از صحنه‌هاى تقابل رياض و تهران تبديل شد.

براساس گزارش‌ها تعداد كشته‌ها در هزارمين روز اين جنگ ۱۳ هزار و ۶۰۳ نفر بودند كه از اين تعداد ۲۸۸۷ نفر كودك و ۲۰۲۷ تن ديگر زن بودند. ۲ ميليون و ۶۵۰ هزار نفر نيز از مردم يمن آواره شدند.

عربستان و امارات در سال ۹۷ هزينه‌هاى بيشترى را متحمل خواهند شد و موشك‌هاى بيشترى از سوى انصارالله به اين دو كشور شليك خواهد شد.

عربستان به همراه امارات و برخى ديگر از ريزكشورهاى عربى از روز ششم فروردين ماه ۹۴ به بهانه حمايت از رئيس جمهور فراري يمن به اين كشور حمله كرده‌اند و در طى سه سال گذشته ائتلاف سعودى در بسيارى از حوزه‌ها در برابر انقلابيون يمن شكست را قبول كرده است. در واقع عربستان تنها با كمك‌هاى تسليحاتى آمريكا و انگليس توانسته است تا بزرگترين بحران ۵۰ سال اخير جهان را رقم بزند و هزاران غير نظامى را به شهادت برساند.

واشنگتن و لندن نيز با فروش سلاح‌هاى مدرن به ريلاض، دلارهاى نفتى را از رياض به كشورهاى خود انتقال داده‌اند. اكنون سه سال از اين نبرد گذشته و هيچ دورنمايى براى پايان آن ديده نمى‌شود. از طرف ديگر امارات و عربستان نيز در جنوب يمن دچار تضاد منافع شده‌اند و بارها نيروهاى دو طرف رودرروى يكديگر صف آرايى كرده‌اند و همين مسأله بحران يمن را پيچيده تر كرده است. براى ترسيم آينده پيش روى اين بحران در ابتدا بايد اهداف شروع جنگ وهم‌چنين نتايج آن بررسى شوند.

* روند شروع جنگ يمن‌

انقلاب مردم يمن در سال ۲۰۱۱ منجر به فرار عبدالله صالح رئيس جمهور پيشين اين كشور به عربستان شد. پس از اين ماجرا عبدربه منصورهادى به‌عنوان رئيس جمهور موقت يمن انتخاب شد، اما در عمل وى نتوانست انتظارات مردم انقلابى يمن را برآورده كند. به‌همين‌دليل زمانى كه طى يك همه پرسى يكجانبه در سال ۲۰۱۴ منصورهادى به‌عنوان رئيس دائم يمن انتخاب شد جنبش انصارالله به همراه جنبش حراك در جنوب يمن ضمن تحريم اين همه پرسى به‌شدت با اقدامات منصورهادى مخالفت كردند. در ادامه اين روند در فوريه ۲۰۱۵ عوض بن مبارك رئيس دفتر منصورهادى به اتهام جاسوسى توسط جنبش انصارالله بازداشت شد و اين مسأله باعث شد تا منصورهادى و خالد بحاح نخست وزير يمن با هدف فشار بر انصارالله استعفا دهند. جنبش انصارالله در واكنش به اين استعفا بيانيه قانون اساسى صادر و طبق آن شوراى رياست جمهورى تشكيل و مجلس نمايندگان منحل شد. پس از اين مسأله منصورهادى به عدن فرار كرد و از كشورهاى شوراى همكارى خليج فارس خواستار دخالت نظامى در يمن شد. به‌دنبال اين درخواست ائتلاف متجاوزان تشكيل و يمن مورد حمله قرار گرفت.

* اهداف حمله به يمن‌

عربستان هدف از حمله خود را حمايت از منصورهادى رئيس جمهورهادى در جهت بازگشت به قدرت بيان كرد. اما اين مسأله كاملا ظاهرى بود و عربستان به‌دنبال اهداف خود بود. در واقع با تغيير تيم حاكم بر دربار سعودى پس از مرگ ملك عبدالله، محمد بن سلمان وزير دفاع وقت كه به‌دنبال تهاجمى كردن سياست خارجى عربستان در منطقه بود سعى داشت كه با حمله به يمن به‌نوعى مشروعيت داخلى و بين‌المللى براى خود كسب كند. بن سلمان در اين مسير يك نبرد و جنگ دو هفته‌اى را پيش بينى كرده بود اما بر خلاف پيش بينى وى، اين جنگ وارد چهارمين سال خود شده و يمن تبديل به باتلاق بن سلمان شده است.

در درجه اول رقابت‌هاى منطقه‌اى ايران و عربستان و تلاش آل سعود براى تغيير موازنه قدرت به نفع خود به‌عنوان مهم‌ترين دليل شروع جنگ مطرح است. در واقع عربستان خود را در رقابتى پايان ناپذير با ايران مى‌داند و از همين رو يمن نيز به‌عنوان يكى از صحنه‌هاى تقابل رياض و تهران تبديل شد. علاوه بر اين عربستان انصارالله يمن را به‌عنوان نسخه دوم حزب‌الله لبنان دانسته و اعلام كرده كه اجازه شكل‌گيرى حزب‌الله دوم در مرزهاى جنوبى خود را نخواهد داد. از سوى ديگر انقلاب يمن باعث شده بود كه گروه‌هاى داخلى به‌دنبال ايجاد نوعى دموكراسى و تقسيم قدرت در يمن باشند و اين به‌معناى اتحاد يمن و تقويت اين كشور بود. يمن مستقل و قدرتمند براى عربستان همواره يك تهديد بزرگ بوده است و ازاين‌رو انقلاب مردم يمن از نظر عربستان به‌معناى تشكيل يك يمن مقتدرو مستقل بود و به‌همين‌دليل عربستان با هدف تضعيف اين كشور حملات خود را در سه سال گذشته ادامه داده است.

* نتايج جنگ سه ساله‌

جنگ سه ساله يمن باعث شده است كه اين كشور فقير عربى خسارت‌هاى زياد را متحمل شود. براساس گزارش مركز حقوق و توسعه در صنعا تعداد كشته‌ها در هزارمين روز اين جنگ ۱۳ هزار و ۶۰۳ نفر بودند كه از اين تعداد ۲۸۸۷ نفر كودك و ۲۰۲۷ تن ديگر زن بودند. علاوه بر اين ۲۱ هزار تن ديگر زخمى شدند. در ۳۳ ماه نخست اين تجاوز، ۲ ميليون و ۶۵۰ هزار نفر از مردم يمن آواره شدند. علاوه بر اين خسارت‌هاى مادى و معنوى ناشى از حملات ائتلاف سعودى باعث نابودى زيرساخت‌هاى يمن شده است. طبق آخرين گزارش‌ها، ۴۰۹۳۵۶ خانه، ۸۲۶ مسجد، ۸۲۷ مدرسه، ۱۱۸ مركز آموزشى و دانشگاهى، ۳۰۱ بيمارستان و بهدارى، ۵۲۴ منبع آب آشاميدنى، ۱۰۶ مركزآموزشى، ۱۵ فرودگاه، ۲۱۴۴ جاده و پل، ۵۴۸ كاميون مواد غذايى و ۶۹۲ فروشگاه مواد غذايى تخريب و نابود شده‌اند. علاوه بر اين طبق اعلام صليب سرخ، ۸۰ درصد مردم يمن به آب آشاميدنى، غذا، سوخت و تجهيزات بهداشتى دسترسى ندارند. هم‌چنين به‌دنبال حملات عربستان و نابودى زيرساخت‌هاى بهداشتى ۲۲ استان يمن شاهد شيوع بيمارى وبا بوده و بيش از يك ميليون نفر به اين بيملارى مبتلا شده و ۲ هزار نفر نيز قربانى شده‌اند. علاوه بر اين طبق اعلام وزارت داريى يمن نرخ بيكارى به‌دنبال حمله عربستان به ۶۰ درصد رسيده و ۸۵ درصد افراد جامع زير خط فقر زندگى مى‌كنند.

اما انقلابيون يمن نيز با حمله به استان‌هاى جنوبى عربستان باعث تحميل خسارت‌هاى زيادى بر عربستان شده‌اند. در ۳۳ ماه نخست اين جنگ، ۱۲۰۰ تانك و خودروى زرهى عربستان، ۱۲ آپاچى و ۵ جنگنده اف ۱۵ و اف ۱۶ و هم‌چنين ۱۰ كشتى جنگى و ده‌ها قايق جنگى توسط انقلابيون يمن منهدم شده‌اند. علاوه بر اين حمله عربستان به يمن باعث كاهش ذخاير ارزى رياض از ۷۳۷ ميليارد دلار به ۴۳۷ ميليارد دلار شده است. در واقع به‌دنبال شكست‌هاى متعدد آل سعود در جنگ يمن اخيرا پادشاه عربستان رئيس ستاد ارتش به همراه فرمانده نيروى هوايى و زمينى ارتش اين كشور را بركنار كرد. هم‌چنين اين جنگ باعث شده است تا رسانه‌هاى مستقل غربى بن سلمان را به‌عنوان جنايتكار جنگى معرفى كنند و در سفر وى به انگليس نهادهاى حقوقى و مدنى عليه وى اعتراضات بسيارى انجام دادند.

* پايان سخن‌

با توجه به اهداف شروع جنگ يمن و هم‌چنين خسارت‌هاى يمن و عربستان در اين جنگ، به نظر مى‌رسد كه پايان جنگ در سال ۹۷ بسيار دور از انتظار باشد. در واقع عربستان بدون دستاورد ملموس بعيد است كه حاضر به خروج از اين بحران باشد. رياض به‌دنبال آن است تا با يك دستاورد ميدانى ملموس به پاى ميز مذاكره برود و در طرف مقابل انصارالله نيز هرگونه مذاكره را منوط و مشروط به توقف حملات رياض مى‌داند. به‌همين‌دليل محتمل‌ترين سناريو در سال ۹۷ تلاش عربستان براى تشديد حملات و فرسايشى كردن نبرد خواهد بود. البته همزمان با اين سناريو، امارات نيز تلاش‌هاى خود را با هدف تجزيه يمن تشديد خواهد كرد. در نتيجه اين دو سناريو عربستان و امارات در سال ۹۷ هزينه‌هاى بيشترى را متحمل خواهند شد و موشك‌هاى بيشترى از سوى انصارالله به اين دو كشور شليك خواهد شد. در كل مى‌توان تأكيد كرد كه عربستان در شرايط كنونى به‌دنبال دستيابى به حداقلِ دستاوردها با هدف رهايى از باتلاق يمن است. طبق آمار رسانه‌هاى غربى عربستان روزانه نزديك به ۱۵۰ ميليون دلار در جنگ يمن خسارت‌بيند و همين مسأله با توجه به كسرى بودجه اين كشور مى‌تواند مهم‌ترين دليل براى تلاش آل سعود از باتلاق يمن باشد.

علیرضا کلاگر مدیر مسئول هفته نامه آیندگان گلستان

انتهای پیام/

نظرات

دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط خبرگزاری گلستان ما در وب سایت منتشر خواهد شد

پیام هایی که حاوی تهمت یا افترا باشد منتشر نخواهد شد

© کپی بخش یا کل هر کدام از مطالب گلستان ما با ذکر منبع امکان پذیر است.