به گزارش گلستان ما به نقل از قابوس نامه، شاید وقتی دید که او می تواند از عهده ی این کار برآید ، به حرکتش شتاب بخشید و توانست افرادی را در راستای اهداف  خود پرورش دهد به نحوی که مانند او بیندیشند ، مانند او رفتار کنند ، اهداف او را عملی نمایند و در یک کلام در زمین او بازی کنند ! کسی چه می داند ! شاید این فرد پدر امپریالیسم تبلیغی بود ! 

امپریالیسم : 

اصطلاح اِمپـِریالیسم   خود از واژه قدیمی‌تر empire امپراتوری آمده است. ( دانشنامه  سیاسی- داریوش آشوری-نشر مروارید- چاپ شانزدهم ۱۳۸۷ ) 

از واژه امپریالیسم تعاریف گوناگونی ارائه شده‌است:

•    امپریالیسم به نظامی گفته می‌شود که به دلیل مقاصد اقتصادی و یا سیاسی می‌خواهد از مرزهای ملی و قومی خود تجاوز کند و سرزمین‌ها و ملتها و اقوام دیگر را زیر سلطه خود درآورد. 

•    سیاستی که مرام وی بسط نفوذ و قدرت کشور خویش بر کشورهای دیگر است. 

•    رژیمی که بر اثر از میان رفتن خرده‌سرمایه‌داری داخلی و پدید آمدن تراستها و کارتلها دچار تورم تولید و کمبود مواد خام شود و برای به‌دست آوردن مستعمره و بازار به دیگران تجاوز کند.

•    این واژه در مفهوم امروزی به معنای کنترل کشوری از سوی کشور دیگر بکار می‌رود؛ فرایند تحمیل اراده کشوری بر کشور دیگر. مثلاً گاهی گفته شده‌است نظارت آمریکا بر کشورهای خاورمیانه امپریالیسم آمریکایی است . (فرهنگ علوم اجتماعی-باقر پرهام و همکاران- نشر مازیار ) 

•    امپریالیسم عنوانی است برای قدرتی (یا دولتی) که بیرون از حوزۀ ملی خود به تصرف سرزمین‌های دیگر پردازد و مردم آن سرزمین‌ها را به زور وادار به فرمانبرداری از خود کند و از منابع اقتصادی و مالی وانسانی آنها به سود خود بهره کند.

•     امپریالیسم فقط به معنای تصاحب قلمرو ارضی کشورها نیست بلکه به نحو گسترده‌تری با کسب کنترل سیاسی و اقتصادی بر مردم و اراضی، خواه با نیروی نظامی و خواه با ابزارهای زیرکانه تر، مرتبط است. موضوع امپریالیسم سیاست و شیوه‌های دولتی است که غالباً با ابزارهای اقتصادی، قدرت و سلطه خود را گسترش می‌دهد . 

به طور کلی ، امپریالیسم دارای صورت های گوناگونی مثل انحصار مواد اولیه ، کنترل بازارها ، کسب امتیاز ، تسلط بر جریانات پولی بین المللی ، سرمایه گذاری برای تولید هرچه بیتر کالا به سود اقتصاد مسلط ، کمک مالی و اقتصادی برای کسب منفعت و امتیاز ویژه ، انضمام و اشغال سرزمین ها است .

امپریالیسم از لحاظ فرهنگی خواستار نابودی فرهنگ های ملی و جانشین کردن فرهنگ مهاجم است که هدف اصلی آن از بین بردن احساسات وطندوستانه و علاقه به فرهنگ خودی و ترویج روحیه« جهان میهنی » و شیفتگی به دنیای امپریالیستی است . از لحاظ اقتصادی ، خواهان تحمیل اقتصاد بازار آزاد سرمایه داری بدون هر مانعی است تا در سایه آن ، سرمایه های امپریالیستی بتوانند آزادانه به بهره برداری از ثروت های طبیعی و بهره کشی از نیروی کار ارزان کشورهای در حال توسعه بپردازند . از لحاظ سیاسی خواستار وابستگی به دنیای امپریالیستی است . (فرهنگ علوم سیاسی . علی آقا بخشی . مینو افشاری راد . ص 308 ) 

اما سخن ما امپریالیسم و امپراطوری به معنای تصاحب زمین یا اعمال قدرت سخت نیست بلکه سخن مامعطوف به اصطلاحی است که دریک طرف آن امپریالیسم و در طرف دیگرش تبلیغ ( انواع رسانه ) است. این نوع نفوذ و غلبه، درحقیقت تصاحب قلبها و مغزها ( ذهن) است در جهت اهداف قدرت های برتر جهانی که کار را برای استیلای آنان بر جوامع هدف ، آسان تر می کند. 

شاید بتوان هدف امپریالیسم تبلیغی را مهندسی افکار و غلبه بر قلب ها و اذهان عمومی دانست . به همین جهت در ذیل امپریالیسم ، مفاهیمی چون امپریالیسم خبری – اطلاعاتی ، امپریالیسم فرهنگی و تهاجم فرهنگی مطرح و عنوان می گردد . 

هنرمند انقلابی امروز با امپریالیسم تبلیغی ( تهاجم فرهنگی  جنگ نرم ) مواجه است و جالب این است که فقط هنرمند انقلابی است که از این جنگ سخن می گوید! و هستند گونه های از اهل فرهنگ و هنر که مسئله ی امپریالیسم تبلیغی، تهاجم فرهنگی و جنگ نرم را توهم می دانند و نتیجه می گیرند که همین توهم توطئه است که ما را از جهانی شدن باز داشته است !

این در حالی است که هنرمندان کشوری چون ایران ( که داعیۀ پد امپریالیستی و دفاع از مستضعفین جهان را دارد ) می توانند در مبارزه فرهنگی، هنری با امپریالیسم ، جهانی بیندیشند و آثاری فاخر برای عرضه به مستضعفان و افکار عمومی جهان تولید کنند نه اینکه به شکلی استقرایی یک نقطه ضعف از بدنه ی اجتماعی خود را به عنوان غده ای سرطانی به جهان معرفی کرده و وافریادا برای مسائلی به پا کنند که از اساس دغدغه ی جامعۀ جهانی نیست و اگر تندیسی به آنها داده می شود تندیس برای جهانی نیندیشیدن ! و سیاه نمایی نمودن از جامعۀ خود و همسو شدن با اهداف امپریالیسم جهانی است ! 

هنرمندان انقلابی ( در عرصه های گوناگون فرهنگ و ادب و هنر ) هزار کارنکرده و هزار راه نرفته دارند فقط باید تقویت شوند ... هم تقویت مالی و مادی و هم تقویت معنوی !

مقابله با امپریالیسم تبلیغی، تهاجم فرهنگی و پیروزی در جنگ نرم کاری به مراتب سخت از ساختن موشک و سلاح های سبک و سنگین است. 

در این راه نیز باید مجاهده کرد و به خودکفایی رسید. 

افزایش بودجه های فرهنگی و هنری، هدایت جشنواره ها به سمت تولید و خلق آثاری با محتوای جهانی، آگاهی بخشی به هنرمندان جوان و آشناکردن آنان با مسئلۀ مهم جنگ نرم و امپریالیسم تبلیغی، حمایت مادی و معنوی از هنرمندان انقلابی، تلاش برای صادرکردن محصولات فرهنگی تولیدات هنری به کشورهایی که زخم امپریالیسم بر تن دارند !، تعامل هنرمندان انقلابی جهان و جریان سازی برای هنر انقلاب و ... از جمله مسائلی است که مدیران فرهنگی و هنری جمهوری اسلامی ایران می توانند آنرا اجرایی کنند ! ( البته اگر دغدغه های سیاسی و مسخره بازی های مالی و اقتصادی مثل حقوق های نجومی و ... و دلباختگی برخی مدیران لیبرالیسم زده بگذارد کسی به مقوله ی هنر انقلاب و تهاجم فرهنگی  فکر کند ! ) 

اگر امروز موشک های ایرانی با افتخار در دست برادران ما در لبنان است و اگر امروز سرداران ما با افتخار تحولات نظامی منطقه را مدیریت می کنند باید امیدوارباشیم و کمر همت ببندیم که روزی جامعۀ جهانی از محصولات فرهنگی و هنری ما (اعم  از موسیقی، رمان، تاتر،. سینما و سریال ها، ادبیات،  نقاشی و معماری ما و ...  ) نیز استفاده  کرده و هنرمند انقلابی در عرصۀ جهانی بدرخشد ! 

جهانی که زمین بازی اش را امپریالیسم تبلیغی مشخص نمی کند ! بلکه هنرمند انقلابی مشخص و معلوم می سازد .

الیس الصبح بقریب ...

مجتبی طالبی 
نویسنده و تهیه کننده صدا و سیمای مرکز گلستان 
مدرس و دبیر پژوهشی گروه فلسفه و عرفان اسلامی جامعه المصطفی العالمیه . واحد گرگان

انتهای پیام/