سعید شربتی در گفتگو با خبرنگار سرویس اقتصادی پایگاه خبری تحلیلی «گلستان ما» گفت: در سال ۱۳۹۶ طرح موضوع احیای خلیج گرگان آغاز شد و در آن سال مسئولان موضوع احیای خلیج گرگان را در قالب دو بخش اقدامات ضربتی و بلندمدت پیگیری کردند که در اقدام ضربتی تصمیم به لایروبی کانال آشوراده گرفتند.
 عضو هیات علمی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان ادامه داد: اقدام ضربتی مسئولان در احیای خلیج گرگان مؤثر بود و اگر در آن سال کانال آشوراده بازگشایی نمی‌شد خلیج گرگان در مدت سه الی چهار سال خشک می‌شد و بستر آن تبدیل به شوره‌زاری مانند تالاب گمیشان می‌شد و علاوه بر وقوع ریزگرد، سلامت مردم و امنیت کشاورزی را خدشه‌دار می‌کرد.
 این استاد دانشگاه گفت: با بازگشایی کانال آشوراده آب به میزان ۵۰ الی ۶۰ سانتی‌متر از دریا وارد خلیج گرگان شد و خلیج را به دریا مرتبط کرد و پس از این اقدام، هر تصمیمی که دریا بگیرد خلیج از آن تبعیت خواهد کرد در واقع با افزایش یا کاهش تراز آب دریا، تراز خلیج گرگان نیز متناسب با آن تغییر می‌کند.

شربتی گرچه اقدام ضربتی مسئولان در نجات خلیج گرگان را مفید بود؛ اما اعتقاد دارم تعویض آب از موضوعات مهمی بود که در آن مقطع زمانی مورد غفلت قرار گرفت، دغدغه مدیران در آن زمان بازگشایی سریع‌تر کانال آشوراده برای ورود آب به خلیج گرگان بود؛ اما خلیج گرگان یک حوزه تبخیری است و ورود آب دریا بدون تعویض آب، مشکل خلیج را دوچندان کرد و افزایش شوری را به همراه دارد.

وی معتقد است؛ بر اساس مطالعات انجام‌شده در سناریوهای بدبینانه خلیج گرگان حداکثر تا ۶ سال ۱۴۱۲ می‌تواند وجود داشته باشد و سناریوهای بینابین سال ۱۴۱۶ خورشیدی و سناریوهای بدبینانه تا سال ۱۴۳۲ را آخرین زمان حیات خلیج گرگان پیش‌بینی می‌کنند که بیشتر پژوهشگران موافق سناریوی بدبینانه هستند و معتقدند خلیج گرگان تا سال ۱۴۱۲ خشک می‌شود مگر آنکه روند گرمایش کره زمین متوقف و یا متعادل شود که تحقق این مهم بیشتر شبیه معجزه خواهد بود.

این استاد دانشگاه بر این مهم تأکید می‌کند که تغییر اقلیم سراسر کره زمین را دربرگرفته بخشی از این پدیده طبیعی است و بخشی دیگر را انسان با کارهای اشتباه خود به وجود آورده که در این شرایط، ما باید به دنبال اجرای شیوه‌هایی که دنیا در برابر تغییر اقلیم اتخاذ کرده حرکت کنیم.

عضو هیات علمی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان افزود: دنیا پس از کلنجار فراوان با اقلیم و پیاده‌سازی طرح‌های مختلف در برابر تغییر اقلیم، به سه رویکرد دست پیدا کرد و تصمیم‌گرفتن یا بی‌خیال این پدیده شود و یا با آن مقابله کند و یا با آن سازگار شود که هر سه رویکرد برای هر اکوسیستمی قابل‌استفاده است.

شربتی بهترین شیوه مواجهه با تغییر اقلیم در خلیج گرگان و تمامی تالاب‌های کاسپین در ایران و دیگر کشورها را سازگاری با این پدیده می‌داند و می‌گوید؛ باید واقعیت را بپذیریم و از هزینه‌های بی‌نتیجه چشم‌پوشی کنیم و به‌جای آن با شیوه‌های سازگاری اکوسیستم‌های جدیدی را ایجاد کنیم تا جایگزین خوبی برای اکوسیستم‌های در حال نابودی و خشکی باشند.

وی خاطرنشان کرد: روزی بستر آبی خلیج گرگان ۴۵۰ کیلومترمربع بوده؛ اما از سال ۱۳۹۰ تاکنون به حدود ۳۵۰ کیلومترمربع رسیده است، در حال حاضر بیش از ۱۰۰ کیلومترمربع زمین اضافی در این پهنه وجود دارد که می‌تواند زیرپوشش درختی و گیاهی برود و با یک برنامه مناسب بلندمدت و با کمترین هزینه، تبدیل به بیشه‌زار شود و با اعمال برنامه‌های سازگاری متناسب با اقلیم منطقه، تهدیدات را به فرصت تبدیل کنیم.

عضو هیات علمی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان ادامه داد: در ساحل بندرگز با عقب‌نشینی سطح آب دریا در ۱۰ سال گذشته، پوشش‌های گیاهی جایگزین آب شده و طبیعت خود توانسته بحران خشکی خلیج گرگان را به اکوسیستم دیگر تبدیل کند.

شربتی اعتقاد دارد؛ باتوجه‌به تغییرات اقلیمی که کره زمین تجربه می‌کند و پژوهش‌های زیاد در خصوص دریای کاسپین مبنی بر کاهش ۱۰ تا ۱۵ متری کاهش سطح تراز، خلیج گرگان نیز هم‌راستا با دیگر تالاب‌ها در معرض خشکی‌زایی خواهد بود و بهترین شیوه‌هایی که می‌تواند این اراضی را به ثروت اکولوژیکی تبدیل کند بازگشت دوباره این اراضی به طبیعت است.

وی شکست را سرنوشت مبارزه با طبیعت می‌داند و یادآور می‌شود که بهترین شیوه برخورد با خلیج گرگان سازگاری است و چیزی به نام نجات خلیج گرگان وجود ندارد، اگر کسی توانسته تالاب گمیشان را به حالت اولیه برگرداند احیای دوباره خلیج گرگان نیز عملیاتی خواهد شد.

عضو هیات‌علمی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان بیان کرد: خلیج گرگان برای احیا به حجم بالای آب نیاز دارد و اگر بخواهیم خلیج را زنده نگه داریم باید به سراغ شیوه‌های مصنوعی مانند احداث پمپاژخانه‌های بزرگ و ساخت سدی در دهانه آشوراده و ایجاد دریاچه مصنوعی باشیم که به‌طورقطع، خدمات اکولوژیکی یک دریاچه مصنوعی به طبیعت به‌مراتب بسیار کمتر از خدمات اکولوژیکی یک دریاچه طبیعی به طبیعت است از سویی دیگر دریاچه مصنوعی با آن حجم مساحت نیاز به دستگاه‌های پیشرفته با اعتبارات گزاف دارد.
 انتهای خبر/