1403-09-30 05:45
68
0
92559
شبی که فراموش نمی‌شود؛

یلدا گنجینه آداب‌و رسوم در نگارستان ایران

گلستانی‌ها با رسوم مختلف و تهیه و طبخ تنقلات و غذاهای سنتی و با گعده‌های فامیلی نخستین روز زمستان را به ویژه برای بزرگان فامیل دلگرم‌کننده می‌کنند.

به گزارش خبرنگار سرویس اجتماعی پایگاه خبری تحلیلی «گلستان ما»؛ یلدا بهانه زیبایی برای خوش‌نشینی خانواده‌ها، صله‌رحم و بازخوانی خاطرات گذشته است و شاید این مهم‌ترین مسئله برای ماندگاری این آئین سنتی هزاران ساله باشد.

گرچه برخی آداب و سنن در گذر تاریخی دچار تحول و فراموشی می‌شود اما یلدا به واسطه ثبت خاطرات خوب و شیرین و لحظات به یادماندنی در کنار بزرگتر‌های فامیل و غذاهای سنتی فراموش شدنی نیست.

در نگارستان اقوام ایران زمین نیز با رسوم‌های مختلف مردم به استقبال شب یلدا می‌روند که اشاره به آن‌ها خالی از لطف نیست.

هندوانه گل سرسبد و میوه مهم شب یلدا است و به واسطه تنقلات زیادی که در این شب خانواده‌ها تدارک می‌بینند پس از میل شام از انواع پلو قورمه‌سبزی، قیمه، دمی، چلو گوشت، آلوخورشت، غیره خانواده‌ها با گعده‌های فامیلی دورهم می‌نشینند و این شب به خوش‌نشینی سپری می‌کنند.

از دیگر میوه‌های مهم شب یلدا انار است که بسیاری از خانواده‌ها در کنار این دو میوه مهم شب یلدا از آجیل‌های مختلف از پسته، فندق، گردو، بادام زمینی و درختی، انواع تخمه و غیره استفاده می‌کنند.

همچنین پخت نان محلی، نان کلوچه‌ای، پشت‌زیک، حلوا کنجدی، بریانی و غیره نیز در این شب مرسوم است.

این شب با بیان خاطرات و قصه و گاهی خواندن شاهنامه و فال حافظ در بسیاری از خانواده‌ها سپری می‌شود.

با گسترش تکنولوژی و گوشی‌های همراه ارسال پیامک و برقراری تماس تصویری با فامیل نیز در این ایام مرسوم شده است.

گرچه تهیه میوه شب یلدا در حال حاضر به آسانی صورت می‌گیرد ولی در گذشته تهیه میوه به این آسانی‌ها نبود و برای نگهداری آن تا شب یلدا از تدابیر مختلفی استفاده می‌شد برای مثال طبری‌ها که این میوه‌ها را به‌عنوان چله‌دوست یاد می‌کنند هندوانه و میوه‌ها را در درون چاه‌ها با طنابی آویزان و نگهداری می‌کردند.

همچنین طبری‌ها با لرزونک که نوعی ژله است و ماماجیم‌جیم که با نیشکر و کنجد درست می‌شود این شب را به خوش‌نشینی سپری می‌کنند.

در طبری‌ها شب یلدا را از چله‌شو که شامل دو چله بزرگ از ۲۰ آذر تا ۱۰ بهمن و چله کوجک از ۱۰ بهمن به مدت ۳۰ روز شروع می‌شد از نیاکان به یادگار بردند.

طبری‌ها به ویژه در روستاها در گذشته با بردن میوه به خانه کدهخدا و بزرگ روستا به دلیل آنکه سواد نداشتند از آن‌ها می‌خواستند تا فال حافظ برایشان در این شب بگیرند که این روزها در منازل و گعده‌ها فامیلی این رسم اجرا می‌شود.

قزلباش‌ها نیز به شادباش یلدا در گلستان می‌پردازند از رسوم قزلباش‌ها پخت حلوا برنجی است، قزلباش‌ها همچنین کدو حلوایی را یکی از گزینه‌های مناسب سفره شب یلدا می‌دانند.

جرجرم خورشت نیز که در آن از یک نوع گیاه وحشی استفاده می‌شود از غذاهایی است که د. این شب مورد توجه قزلباش‌ها قرار دارد.

سیستانی‌های گلستان نیز به رسم نیاکان معتقد هستند که در این شب اگر انار، هندوانه، ماست، شیر، پنیر، کنجد و غیره میل شود تا پایان سال فروانی مال نصیب آن‌ها خواهد شد.

شب چله‌ای بردن یعنی تهیه لباس برای دختران تازه عروس نیز از رسم و روسم‌هایی است که در قوم سیستانی به آن توجه می‌شود البته این رسم در کتولی‌ها و اقوام مختلف استان نیز دیده می‌شود و در برخی از اقوام مثل کتولی‌ها در کنار لباس گوسفند نیز به منزل عروس پیش‌کش می‌کنند.

کرسی زغالی در شب یلدا در گذشته در بسیاری از اقدام مرسوم بود که با گسترش گاز این کرسی‌ها برچیده شده و گاهی خانواده‌ها برای یاد آن روزها در این شب کرسی زغالی به‌راه می‌اندازند.

این‌ها گوشه ای از رسومات گلستانی‌ها در شب یلدا است و آن چیزی که از یلدا برای اقوام مختلف باقی می ماند خاطرات شیرین و صله‌رحمی است که در نخستین روز زمستان دلگرم کننده برای آنان خواهدبود.

انتهای خبر/

نظرات

دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط خبرگزاری گلستان ما در وب سایت منتشر خواهد شد

پیام هایی که حاوی تهمت یا افترا باشد منتشر نخواهد شد

© کپی بخش یا کل هر کدام از مطالب گلستان ما با ذکر منبع امکان پذیر است.