به گزارش گلستان ما؛ شما در اين ماه شريف[رمضان] به ضيافت حق تعالى دعوت شده‏ايد: "دعيتم فيه إلى ضيافة اللّه" خود را براى مهمانى باشكوه حضرت حق آماده سازيد. لا اقل به آداب صورى و ظاهرى روزه پايبند باشيد. (آداب حقيقى باب ديگرى است كه به زحمت و مراقبت نياز دارد.) معناى روزه فقط خوددارى و امساك از خوردن و آشاميدن نمى‏باشد؛ از معاصى هم بايد خوددارى كرد. اين از آداب اوليه روزه مى‏باشد كه براى مبتديهاست. (آداب روزه براى مردان الهى كه مى‏خواهند به معدن عظمت برسند غير از اين مى‏باشد.) شما اقلا به آداب اوليه روزه عمل نماييد؛ و همان طور كه‏ شكم را از خوردن و آشاميدن نگه مى‏داريد، چشم و گوش و زبان را هم از معاصى باز داريد.

استفتائات امام در بارة روزه

س 1- اگر كسى نداند و عمدا تا اذان ظهر نيت روزه ماه رمضان نكند، اشكال دارد؟

ج‏- در فرض مرقوم روزه آن روز قضا دارد.

س 2- شخصى در ماه رمضان از شهرى كه وطنش نيست سحرى مى‏خورد به نيت اينكه قبل از ظهر به وطنش برسد و روزه بگيرد آيا از اول وقت مى‏تواند قصد روزه نمايد؟

ج‏- نيت روزه در حال سفر صحيح نيست ولى اگر قبل از ظهر به وطن رسيده و قبلا افطار نكرده بايد نيت روزه كند و صحيح است.

س 3- با توجه به مسأله شماره 1722 توضيح المسائل كه مسافر چنانچه پيش از ظهر شرعى به وطن خويش برسد و مفطرى انجام نداده باشد مى‏تواند قصد روزه نمايد و روزه بگيرد. بفرمائيد اگر مسافر پيش از ظهر از وطن سفر كرده و پيش از ظهر همان روز به وطن مراجعت نمايد و اين امر همه روزه به‏ علت دور بودن محل خدمت از وطن تكرار گردد مى‏تواند روزه بگيرد يا خير؟

ج‏- مى‏تواند در سفر مفطر به جا نياورد تا با رسيدن پيش از ظهر به وطن نيت روزه نمايد و روزه‏اش صحيح است.

س 4- اگر شخصى از نارمك مى‏آيد به پالايشگاه (38 كيلومتر)، و قبل از ظهر (38 كيلومتر) برگردد منزل و قبل از ظهر در منزل نيت روزه كند روزه‏اش درست است يا نه؟ و حال آنكه 76 كيلومتر صبح ماه رمضان راه رفته است؟

ج‏- با فرض اينكه در راه تناول مفطر نكرده و قبل از ظهر به وطن برگشته بايد نيت روزه كند و روزه‏اش صحيح است.

س 5- موقع برگشت از مرخّصى به جبهه، سحرى را در ساوه خوردم و فرداى آن روز ساعت يازده وارد كردستان شدم، آيا روزه‏ام صحيح است؟

ج‏- چنانچه قبل از ظهر به محل اقامه ده روز رسيده‏ايد و قصد روزه كرده‏ايد روزه صحيح است‏0

س 6- مبتلا به نفس تنگى شديد هستم يك وسيله طبى براى چاره آن درست شده كه با فشار دادن سوزن آن مقدارى از داروى مايع درون مخزن به صورت پودر گاز از راه دهان به ريه‏ها پاشيده مى‏شود و باعث تسكين مى‏گردد و روزانه چند بار به آن احتياج مى‏شود، آيا مى‏توانم با وجود استفاده از آن وسيله طبى روزه دار هم باشم؟ و بدون آن غير قابل تحمل و يا بسيار سخت و با مشقت است.

ج‏- داروى مذكور در فرض سؤال كه بر استعمال آن اكل و شرب صدق نمى‏كند مضر به روزه نيست.

س 7- من حالم براى روزه مساعد است ولى از اسپرى دنتولين براى باز كردن راه تنفسى‏ام استفاده مى‏كنم كه به صورت بخار به حلق مى‏رسد آيا با استعمال آن روزه‏ام باطل نيست؟ و روزه‏ها قضا ندارد؟

ج‏- اشكال ندارد.

س 8- چند سال است به بيمارى مربوط به لثه دچار شده‏ام، يكى دو سال اول را در صدد معالجه بر آمدم ولى معالجات مؤثّر واقع نشد، و چون اين بيمارى مربوط به لثه است در روز چندين بار از آن خون مى‏آيد، و هر گاه متوجه شوم آب دهان را بيرون مى‏ريزم ولى امكان دارد مواقعى بدون توجه فرو داده شود آيا روزه‏هائى كه گرفته‏ام صحيح است يا نه؟ اگر صحيح نيست تكليف چيست؟

ج‏- اگر بدون توجه و اختيار فرو داده شده مضر به صحت روزه نيست.

س 9- آيا بردن وسايل غير خوراكى در دهان در هنگام روزه (مثل وسايل‏ دندانپزشكى هنگام معاينه) باعث ابطال روزه مى‏شود؟

ج‏- مبطل نيست.

س 10- آيا چرك گلو باعث ابطال روزه مى‏شود؟

ج‏- اگر پيش از رسيدن به فضاى دهن، فرو رود مبطل نيست.

س 11- آيا مسواك كردن يا خمير دندان در حال روزه اشكال دارد؟

ج‏- اشكال ندارد ولى بايد از فرو رفتن آب دهان جلوگيرى شود.

س 12- اگر انسان در حال روزه ماه رمضان با همسر خود بازى كند تا وقتى كه ديگر احساس مى‏كند كه ممكن است منى بيايد و در حالى كه مطمئن است اگر خوددارى كند منى بيرون نمى‏آيد از ادامه بازى خوددارى كند ولى بر خلاف اطمينان وى منى بيايد روزه‏اش باطل است يا خير؟ و آيا در صورت بطلان كفاره هم واجب است يا نه؟

ج‏- در فرض مذكور روزه صحيح است.

س 13- اگر انسان در ماه رمضان در حال ملاعبه با همسر خويش جنب شود، چه صورتى دارد؟

ج‏- اگر قصد انزال نداشت و عادت او هم انزال با چنين عملى نبود و اتّفاقا بدون اختيار انزال شد، روزه صحيح است‏

س 14- خانمى از مسأله جنابت زنان بى اطلاع بوده و خيال مى‏كرده كه خروج منى اختصاص به مردان دارد و براى زنان فقط آنچه باعث بطلان روزه مى‏شود، مسأله دخول است، لذا در بعضى از روزهاى ماه رمضان با همسر خويش ملاعبه مى‏كرده و فقط از دخول جلوگيرى مى‏نموده امّا ترشحاتى از او خارج مى‏شده كه هم اكنون فكر مى‏كند آنها منى بوده است؛ با توجه به اين كه اين شخص جاهل به حكم بوده تكليفش در قبال روزه‏هاى اين ايّام چيست؟

ج‏- اگر دخول متحقّق نشده و يقين نداريد ترشحاتى كه خارج مى‏شد منى باشد روزه‏ها محكوم به صحّت است و قضا و كفّاره ندارد ولى اگر يقين داريد همراه ترشحات منى خارج مى‏شده روزه‏ها قضا دارد و با فرض اينكه جاهل به حكم بوديد كفّاره ندارد.

س 15- در ماه رمضان شخص روزه‏دار بدون قصد بيرون آمدن منى با خود بازى نمايد و يقين هم دارد كه جنب نمى‏شود ولى اتفاقا جنب شد تكليفش چيست؟

ج‏- اگر عمل مزبور بر حسب عادت شخص موجب خروج منى نبوده و بر حسب اتفاق بدون قصد خارج شده روزه باطل نمى‏شود.

س 16- جوانى هستم كه در اوائل بلوغ در ماه رمضان قبل از ظهر استمناء كرده و سپس غسل مى‏نمودم و يقين داشتم كه اگر قبل از ظهر غسل كنم، روزه‏ام صحيح است و چون احتمال اشتباه هم نمى‏دادم، مسأله را از كسى سؤال نكردم، اكنون وظيفه من از نظر قضا و كفّاره آن روزه‏ها چيست؟

ج‏- اگر جاهل به حكم بوده‏ايد به حدّى كه احتمال باطل شدن روزه را هم نمى‏داديد كفاره ندارد.

س 17- اگر در ماه مبارك رمضان در حال بيدارى فكرهايى به ذهن انسان خطور كند كه باعث حركت منى شود ولى از خروج آن جلوگيرى كند، آيا روزه‏اش باطل است؟

ج‏- اگر منى از او خارج نشده روزه باطل نيست و كفّاره ندارد.

س 18- اگر كسى در ماه مبارك رمضان آيه قرآن و يا حديث را كه مى‏خواهد از قول امام معصوم نقل كند غلط بخواند و قصدش اين بوده صحيح بخواند ليكن در ضمن كه مى‏خواند متوجه مى‏شود دارد غلط مى‏خواند آيا وقتى كه فهميد دارد غلط مى‏خواند اگر ادامه بدهد روزه‏اش باطل مى‏شود يا نه؟ و در صورتى كه متوجه روزه‏اش نباشد حكم روزه‏اش چيست؟

ج‏- اگر غلط خواندن موجب تغيير معنى شود و آن معنى غلط را بخواهد نسبت به خدا و رسول دهد حرام است و موجب بطلان روزه مى‏شود.

س 19- شخصى در محلى پرورش يافته كه در آنجا تبليغات اسلامى كم بوده و لذا از مسائل و احكام اسلام تقريبا بى اطلاع بوده و فقط همين را مى‏دانسته كه نماز و روزه واجب است، بنابراين از مسأله جنابت و غسل آن نيزآگاهى نداشته و به مدت پنج سال روزه گرفته و نماز خوانده است بدون اين كه غسل كند و مسائل جنابت را رعايت كند، حالا تكليفش چيست؟

ج‏- در فرض مرقوم روزه‏ها صحيح است ولى نمازها را بايد قضا كند.

س 20- اگر شخص روزه دار آب را يك مرتبه طورى به سر بريزد كه تمام سر را فرا بگيرد، حكم ارتماس را دارد يا نه؟

ج‏- ارتماس نيست‏.

س 21- اگر به ظرفى كه به سر چسبيده نيست سر را مانند غواصان بپوشاند- در ماه رمضان- و زير آب رود؟ آيا موجب بطلان روزه مى‏شود؟

ج‏- روزه باطل نمى‏شود.

س 22- من كارگرم و در روى كمباين كشاورزى كار مى‏كنم گندمهاى اين منطقه در اين فصل رسيده و درو آنها مصادف با ماه مبارك رمضان مى‏باشد و كار كردن در مزرعه با كمباين كه همراه با گرد و غبار مى‏باشد باعث باطل شدن روزه مى‏شود. و اگر گندم براى بعد از ماه رمضان گذارده شود فاسد مى‏شود. تكليف روزه كارگران كمباين چه مى‏شود؟

ج‏- در صورت امكان بايد خود را حفظ كنند و روزه بگيرند و اگر ممكن نيست و حتما گرد و غبار غليظ به حلق فرو مى‏رود و بايد كار كنند، معذورند و به همان حال روزه را بگيرند و بعد قضا كنند

س 23- در اطراف خانه ما كارخانه سيمانى وجود دارد كه دود و گرد و غبار حاصل از فعاليت كارخانه، در فضاى محل سكونت ما پخش شده و بى اختيار به حلق ما مى‏رود، آيا با توجه به اين كه رساندن غبار غليظ به حلق روزه را باطل مى‏كند، روزه ما باطل مى‏شود؟

ج‏- در فرض مرقوم اگر غبار غليظ محسوب نمى‏شود به روزه ضرر نمى‏رساند.

س 24- در رساله فرموده‏ايد كه تنقيه با چيز روان روزه را باطل مى‏كند، امّا من با وضعى كه دارم، ناچارم يك روز در ميان با آب خالص تنقيه شوم، آيا روزه‏هايم باطل است؟

ج‏- براى حفظ روزه در شب تنقيه انجام دهيد.

تنظیم: غلامرضا خارکوهی

اخذ از کتاب اسفتائات امام خمینی(ره)- جلد اول

انتهای پیام/