به گزارش گلستان ما ؛ به دلیل انتخاب شهید روحانی فرد به عنوان شهید شاخص بسیج رسانه کشور در سال 94 بر آن شدیم تا زوایایی از زندگی این شهید بزرگوار گلستانی را بررسی کنیم.

نگارش مقالات در نشریات و مجلات

قبلا به این اشاره شد(در زندگینامه شهید) که شهید از سال 1343 شروع به نگارش مقالات فرهنگی، اجتماعی،دینی، هنری و... در مجلات و نشریات ندای حق، نور دانش، نشریه مسجد اعظم قم، پيام اسلام، معارف جعفری، نسل جوان قم زیرنظر آیت‌الله مکارم شیرازی داشتند و حدود 65 مقاله از شهید در نشریات نامبرده و دیگر نشریات چاپ شده است.

تلاش های فراوانی جهت پیدا کردن نشریات و مجلات قدیمی کردیم اما تنها توانستیم همین تعداد مقاله از شهید بزرگوار تهیه کنیم. این مقالات با ذکر موضوع مقاله، اسم نشریه، تاریخ چاپ و اصل فایل در ادامه آورده شده:

1- قدمی دیگر در راه یک تحول بزرگ اجتماعی-نشریه مسجد اعظم قم- مرداد 1345- شماره 16

2-زینب بانوی آزادیخواه اسلام- نشریه مسجد اعظم قم- آبان 1345- شماره 19

3- نسل جوان و آینده ای خطرناک، بررسی مسائل نسل جوان- نشریه مسجد اعظم قم- بهمن 1345- شماره 22

4- گفتگویی با مریم جمیله؛ دوشیزه تازه مسلمان - پیام اسلام- تیر1352

5- آشنایی با تاریخ جمهوری ترکیه - پیام اسلام - آبان 1358- شماره 5

نگارش کتاب

روحانی شهید محمد علی روحانی فرد(روحانی گرگانی) با توجه به علاقه ی خاصی که در نوشتن مقالات و نویسندگی داشتند تلاش های فراوانی جهت چاپ کتاب نمودند اما با توجه به موقعیت آن زمان که رژیم شاهنشاهی مجوز خیلی از کتابها را نمی دادند و یا چاپخانه از ترس ساواک کتابی با مفهوم انقلابی و اسلامی چاپ نمی کردند، شهید بزرگوار در این باره در پوستر انتخاباتی خود - به قسمتی از آثار فکری و علمی خود اشاره نمودند و ذکر کردندکه در زمینه نویسندگی:

الف- 7 کتاب تحقیقی درباره جنبش های آزادیبخش اسلامی جهان نوشتند (به مرحله چاپ نرسید) که ساواک آنها را سوزاند

ب- 5 ترجمه آثار دانشمندان و نویسندگان اسلامی

ج- کتاب اسلام در ایالات متحده آمریکا و کانادا که در سال 1356 چاپ و سه دوره هم  تجدید چاپ شد.

د- کتاب ما و مسائل روز با همکاری نویسندگان حوزه علمیه قم

ه- کتاب تقوا در نهج البلاغه را در دست اقدام داشتند.

نگارش کتاب توسط شهید محمد علی روحانی فرد همانطور که ذکر شد جزء فعالیت های اصلی ایشون بوده و با توجه به علاقه خاصی که به انقلاب کشورهای فیلیپین، آفریقا، آمریکا و... داشتند بیشترین قسمت از فعالیت شون رو در دهه 50 به این موضوعات اختصاص دادند.

در پست های گذشته(1 و 2 )  به  کتاب اسلام در ایالات متحده آمریکا و کانادا اشاره شده است.

نشریه کانون فرهنگی اسلامی گرگان و دشت

نشریه کانون فرهنگی اسلامی گرگان و دشت که بنام مستضعفین در سال های 57-56 برای افزایش آگاهی مردم منطقه درباره ی اتفاقاتی که در  گرگان و دشت رخ می داد چاپ و توزیع می شد.این نشریه توسط شهید بزرگوار سیدمحمدطاهر طاهری و شهید محمد علی روحانی فرد و شورای نویسندگان نگارش می شد.

در پست های قبلی به این نشریه و مختصر متنی از این نشریه اشاره شد.

 هفته نامه پیام مستضعفین

پیام مستضعفین به صاحب امتیازی و مدیرمسئولی شهید محمد علی روحانی فرد به صورت هفتگی در شهر گرگان چاپ و منشر  می شد. این هفته نامه در اوایل انقلاب مجوز فعالیت خود را با رویکرد مذهبی، سیاسی، فرهنگی و انتقادی در سال 1358 از اداره کل مطبوعات داخلی وزارت ارشاد گرفت.

شهید محمد علی روحانی فرد، در سخنان خودشون در خصوص چگونگی آغاز به کار این هفته نامه اینچنین گفتند: که جزء اولین کسانی بودند که در ایران بعد از انقلاب شاید روز سوم، چهارم انقلاب تقاضای امتیاز یک روزنامه(هفته نامه) برای شمال بنام پیام مستضعفین کردند.

پیام مستضعفین در ابتدای فعالیت در منطقه گرگان و گنبد چاپ و منتشر می شد اما بعد از چند شماره، و تهیه امکانات چاپی -هفته نامه در سطح استان منتشر شد.

شهید روحانی فرد در نگاه نویسندگان

 محمود حکیمی

محمود حکیمی متولد 1323، تهران؛ یکی از نویسندگان و مترجمان پرکار ایرانی است که طی مصاحبه ای در مجله سوره در فروردين و ارديبهشت 1386 از شهید روحانی فرد اینچنین یادکردند:

"بگذاريد از مرحوم محمد علي روحاني گرگاني نويسندة پرتلاش و آگاه و شريف هم يادي بكنم كه بارها توسط ساواك قم دستگير شد و مورد ضرب و شتم قرار گرفت. او زندان‌هاي بسياري را تحمل كرد. دوستي من و او از سال 1347 آغاز شد. زماني كه من و او به تازگي در مجله مكتب اسلام و يا نسل جوان مقالاتي مي‌نوشتيم.

او هر بار كه از قم به تهران مي‌آمد در دفتر مجله مكتب اسلام تهران حضور مي‌يافت و من هم هربار كه به قم مي‌رفتم پس از زيارت حضرت معصومه (س) به مدرسه حجتيه مي‌رفتم تا او را ببينم. در حجرة كوچكي كه در مدرسه حجتيه داشت با هم مي‌نشستيم و دربارة دروس حوزه بحث مي‌كرديم. البته در مدتي كه من در قم بودم كمتر موفق به ملاقات وي مي‌شدم زيرا كه مأموران ساواك و شهرباني بارها او را دستگير كرده و به تهران مي‌بردند و من از ديدار وي محروم مي‌شدم.

محمد علي روحاني گرگاني پس از پيروزي انقلاب براي مدتي كوتاه يكي از مشاوران امور تبليغاتي حوزه علميه بود. گاه محبت مي‌كرد و به خانه ما، كه آن روزها در سه‏راه ‏امين‏حضور بود، مي‌آمد.

يك بار هم از او خواستم كه باز هم از خاطرات خود از زندان‌هاي رژيم پيشين بگويد. او قبول كرد و دو ساعتي برايم صحبت كرد. او خودش گريه نمي‌كرد اما من از اينكه آن‌قدر زندانيان سياسي را رنج مي‌دادند گريه مي‌كردم. من يك ساعت از گفته‌هاي او را ضبط كردم. قصد داشتم آن نوار را پياده كنم و بعد برايش بفرستم تا آن را ويرايش كند و سپس آن را در يكي از نشريات به چاپ برسانم.

اما متأسفانه چند ماه بعد خبر شهادت او را شنيدم وي با چند تن ديگر از رزمندگان در هواپيما بودند و به سوي شهر اهواز مي‌رفتند كه هواپيمايشان با پرتاب موشك دشمن بعثي سقوط كرد و او و ديگر رزمندگان به شهادت رسيدند. او به راستي روحاني شريف و بزرگواري بود و به مال دنيا اعتنايي نمي‏كرد.

مقالات بسياري در روزنامه نداي حق، مكتب اسلام، سالنامه جوانان و نجات نسل جوان به چاپ رساند. او از كساني بود كه من را به نوشتن داستان‌هاي انقلابي نظير سوگند مقدس و طاغوت و سلحشوران علوي تشويق مي‌كرد.

بارها به من گفت كه داستان «نقابداران جوان» در بيدار كردن نسل جوان بسيار مؤثر بوده است.

یادش گرامی."

 حجت الاسلام و المسلمین سیدهادی خسروشاهی

سیدهادی خسروشاهی متولد 1317 تبریز، محقق و پژوهشگر تاریخ جهان اسلام؛ ایشان در خصوص شهدای آسمان وِیژه سالروز شهید محلاتی و  همراهانش- در مورد شهید روحانی فرد اینچنین یاد کردند:

"...به طبقه پايين آمدم شيخ محمدعلي روحاني فرد را ديدم او را هم از دوران آغاز طلبگي اش در قم مي شناختم . اهل صفا بود و وفا … بعد از پيروزي انقلاب اسلامي ، مدارک خود را براي اخذ امتياز روزنامه اي به وزارت ارشاد آورد مهدي ممکن ـ معاون مطبوعاتي وقت ! اشکال گرفت که اين بچه طلبه ها چه مي دانند که روزنامه چيست ؟

اما او خود نمي دانست که بچه طلبه ها چه کاره هستند … و البته کاره اي هم نبود که بتواند از اخذ امتياز ، با وجود مدارک قانوني جلوگيري کند . روحاني فرد با اخذ امتياز ، به نشر آن روزنامه در گرگان پرداخت و مدتي بعد فرماندار شهرستان کردکوي شد و مدت دو سال و نيم در اين سنگر خدمت کرد و آخر سر در سنگر وزارت خارجه با سمت معاونت يکي از ادارات سياسي به انجام وظيفه پرداخت.

البته يادم رفت بگويم که او در دوران ستمشاهي در گرگان ، مشهد و تهران جمعاً بيش از دو سال در زندان به سر برد ، ولي به محض آزادي ،‌همچنان فعاليت خود را ادامه داد …

در هتل لاله ، در سر ميز شام ، روحاني فرد از نشر گزارشي از يک کتاب اظهار دلتنگي کرد گفتم : نگران نباش ، گزارش کاملاً مجهول و عاري از صحت است و ناشر آن ، بدون تبيين برخلاف موازين شرعي گزارش فاسقي را نقل کرده و مشمول آيه شريف … ان تصيبو اقوما بجهاله فتصبحوا علي مافعلتم به نادمين . شده است

گفت : اگر شما اجازه دهيد من چيزي بنويسم . تشکر کردم و گفتم از نعمت قلم و اسناد فراوان بي بهره نيستم ، ولي در نشر پاسخ خيلي عجله ندارم .

وقتي تاريخ بي دروغ منتشر شد ، به يقين ناشرين اکاذيب خود جزء نادمين خواهند بود … . يک هفته بعد روحاني فرد اسم بامسماي جاودانه شد"

کارشناس علوم دینی در رادیو

 شهید روحانی فرد در سال 1358در ماه مبارک رمضان، بعنوان کارشناس مسایل علوم دینی در رادیوی گرگان بصورت زنده سخنرانی می کردند.

زندگینامه شهید حجت الاسلام والمسلمین  محمدعلي روحاني‌فرد"گرگانی"

سوم مرداد 1325: تولد در روستاي ايلوار از توابع شهرستان كردكوي و تحصيلات تا ششم ابتدايي در دبستان زیار ايلوار

آموزش قرآن در مكتب‌خانه آیت‌الله شيخ حسن مهدوي بالاجاده‌ای(ره) در روستاي بالاجاده شهرستان كردكوي

1338: ورود به حوزه علميه گرگان و تحصيل نزد آيت‌الله سيد سجاد علوي، سيد حسين نبوي و سيد محمدرضا ميبدي

1340: ورود به حوزه علميه قم

1342: ورود به مدرسه «خيرات خان» مشهد و تحصيل نزد اساتيدي همچون آیات عظام اديب نيشابوري، حجت هاشمي و واعظ طبسي

1342: دستگيري در گرگان و زنداني شدن در ساواك و ارتش اين شهر بخاطر شعار برای امام خمینی در مراسم سخنرانی رهبرمعظم انقلاب در مسجد گلشن گرگان

1343: ملبس شدن به لباس روحانيت، در حجره شهید روحانی‌فرد با حضور رهبرمعظم انقلاب، واعظ طبسی، آشتیانی اين مراسم به دست عبدالكريم هاشمي‌نژاد انجام شد.

1343: احضار توسط ساواك مشهد و زنداني شدن در پادگان اين شهر

1343: آغاز نگارش مقاله در مجلات و نشریات ندای حق، نور دانش، نشریه مسجد اعظم قم، پيام اسلام، معارف جعفری، نسل جوان قم زیرنظر آیت‌الله مکارم شیرازی

آبان 1343: تظاهرات علیه تبعید حضرت امام خمینی در مشهد بهمراه آیت‌الله قمی و 100 نفر از طلاب و بازاریان مشهد و زندانی شدن در مشهد

1344: دستگيري و زندانی بدلیل پخش اعلامیه‌های امام خميني(ره) و كارت تبريك سال نو در حرم امام رضا (ع) تعقیب و بازداشت در گرگان و 4ماه زندانی در مشهد

1346: دستگيري در روستاي ايلوار و محاكمه به اتهام توطئه عليه نظام مشروطه سلطنتي و اهانت به شخص اول مملكت . وي 9 ماه در انفرادی بوده و ممنوع‌الملاقات بودند و پس از آن به دادرسي ارتش نيروهاي مسلح در تهران اعزام و مدتي در زندان كميته شهرباني و زندان قصر بود و بعد از یکسال آزاد شد.

1348: مهاجرت به قم.

1353: شركت در تظاهرات طلاب جوان قم به مناسبت سالگشت قيام 15 خرداد

1353: بازداشت 4 ماهه در گرگان بدلیل تظاهرات طلاب جوان قم

تابستان 1353: ازدواج با خانم خديجه حسينقلي ارباب

خرداد 1356: انتشار كتاب « اسلام در ايالات متحده آمريكا و كانادا»

1357: حضور در تحصن دانشگاه تهران

1357: همكاري با كميته استقبال از امام و همكاري با دفتر اقامتگاه امام

1358: مأموريت به گرگان براي تأسيس حزب جمهوري اسلامي ايران در كردكوي و گرگان

1358: شركت در كنكور سراسري و ورود به دانشكده الهيات و معارف اسلامي دانشگاه فردوسي

1358: تأسيس كانون فرهنگي اسلامي گرگان و دشت

1358: تاسیس اتحادیه اسلامی روستائیان و کشاورزان گرگان و کردکوی

1358: انتشار نشريه پيام مستضعفين و انتشار  کتاب ما و مستضعفین باهمکاری شهیدحجت‌الاسلام سید محمدطاهر طاهری

1358: همكاري با راديو گرگان و ايراد سخنراني در آن

1358: كانديداي عضويت در مجلس شوراي اسلامي و كسب رأي سوم با 7400 رأي

خرداد 1359: بازپرس و سپس داديار دادسراي انقلاب اسلامي گرگان

مهر 1359: به عنوان اولین فرماندار روحانی کشور انتصاب به فرمانداري كردكوي با حكم آيت‌الله مهدوي كني

اسفند 1359: سرپرست بنياد شهيد كردكوي و بندرتركمن

سرپرستي دفتر عمران امام خميني و كميته امداد امام خميني كردكوي، كميته امور صنفي شهرستان كردكوي

1362: كانديداي عضويت در مجلس شوراي اسلامي دوم و كسب رأي دوم با 21000 رأي

1362: قبل از ورود به وزارت امور خارجه جهت رساندن پیام ریاست جمهوری و کمک‌های غیرنقدی ایران، انجام سفر به كشورهاي مختلف آفريقايي و آسيايي از جمله سنگال، مالي، غنا، نيجریه، آکرا، سيرالئول، لبنان و پاكستان.

1363: اشتغال در  اداره هفتم سياسي وزارت خارجه

1364: انتخاب به عنوان امام جماعت مسجد امام خمینی(ره) فرحزاد تهران

1364: انتخاب به عنوان معین روحانی کاروان‌های حج از طرف امور روحانیون حج در دفتر تبلیغات اسلامی

خرداد 1364: تشکیل صندوق قرض‌الحسنه فرحزاد

مهرماه 1364: اشتغال به سمت معاون اداره نهم سياسي وزارت خارجه

دی‌ماه 1364: مدیرعامل صندوق تعاون کارکنان وزارت خارجه

اسفند1364: شهادت در آسمان اهواز به همراه شهید محلاتی و چهل تن از مسئولین کشور در سن 39 سالگي و دفن در مزار روستاي ايلوار.