به گزارش گلستان ما ؛ در آستانه سفر دکتر حسن روحانی رئیس جمهور به استان گلستان انتظارات و مطالبات مردم و گروه های مختلف در استان در حال شکل گیری است.

اما وقتی از منظر بیرونی به حال و هوای استان نگاهی بیندازیم متوجه می شویم که هیچ چیزی در چنته نداریم تا میزبان خوبی برای رئیس جمهور باشیم . وقتی پتروشیمی با آن همه سهامدار خوابیده ، گردشگری استان سهم نیم درصد در کشور دارد ، حائز رتبه 28 صنعت در کشور هستیم ، کشاورزی بر پایه سود دلالیسم قد کشیده و همچنین صحبت از احداث ایستگاه تغییر بوژی راه آهن در ترکمنستان و ... ؛ نشان می دهد که در موضع برتر برای دعوت از رئیس دولت نیستیم .

روح استان خدشه دار از حواشی شرکت غله گلستان

اما در این میان اولویت اصلی نان و امنیت غذایی مردم است که حواشی شرکت غله گلستان ، این روزها بدجوری روح استان ما را خدشه دار کرده است . بحث غله استان گلستان سالهاست که دچار یک بیماری ریشه ای شده و بتازگی زوایای شومی از این وضعیت نابهنجار رسانه ای شده است .

شاید اغلب کشاورزان وقتی گندم خود را می فروشند به فرایند بعد از آن کاری ندارند و فقط دنبال پول خود هستند اما پیچیدگی های گندم تازه از اینجا به بعد شروع می شود ، نحوه انبار کردن ، حفظ و نگهداری ، جابجایی گندم ، انبارگردانی در سیلوها و کارخانجات ، تبدیل به آرد با کیفیت و ... از اهم مواردی است که تا بحال هیچ رسانه ای نیز به آن ورود نکرده است .

همین فضای خلوت باعث شد تا فساد در آن نفوذ کند و عده ای از این حیات خلوت درآمدهای میلیاردی سرشاری کسب کنند .

وانگهی استان گلستان سالانه بیش از 600 هزار تن تولید گندم دارد که گردش های مالی ناشی از آن بالغ بر حدود 700 میلیارد تومان در سال می شود . در کجای استان چنین رقمی وجود دارد و این حجم از جابجایی پول چقدر باعث نقدینگی و اقزایش درآمد در استان شده و همین فضاست که دندان طمع برخی افراد را تیز کرده است .

فعالیت 70 مرکز خرید گندم در استان با قراردادی نیم بند

حدود 70 مرکز خرید گندم اعم از سیلوها ، کارخانه های آرد ، انبارهای مکانیزه ، شرکت های تعاونی و ... تحت نظر شرکت غله و به نمایندگی از شرکت بازرگانی دولتی ایران در فصل خرید گندم در استان فعالیت می کنند . نحوه فعالیت این مراکز در بخش خرید دولتی این گونه است که شرکت غله با توجه به قوانین موجود طی قراردادی که با مراکز خرید و کارخانجات آرد و سیلوها می بندد در قبال دریافت سفته یا چک و یک قرارداد محضری (که تضمین محکمی نیست ) ، گندم را خریداری می کند و به امانت به این مراکز می سپارد و هزینه نگهداری و انبارداری را نیز به کارخانجات می دهد .

که ضمانت اجرایی این قراردادها برای گندم های امانتی نزد مراکز خرید گندم دولتی به عوامل گوناگونی از جمله سلامت کاری و اداری ، وجود ابزارهای نظارتی قوی ، برخورد قاطع قضایی با متخلفین ، هماهنگی و انسجام نهادهای ذیربط و ... بستگی دارد .

این تعداد مرکز خرید به این دلیل است که استان گلستان در کنار فارس و خوزستان به عنوان استانهای مطرح در تولید گندم کشور می باشد که سالانه بیش از 600 هزار تن توانایی تولید دارد .

یک تفاوت دیگر ما با استان هایی مثل فارس و خوزستان در این است که آنها فصل خریدشان از اردیبهشت تا شهریور است و بازه زمانی زیادی دارند اما در گلستان حداکثر ظرف یک ماه باید این همه گندم جمع آوری و خریداری شود ( از حدود 15 خرداد تا 15 تیر هر سال ) و اگر مراکز خرید گندم کم باشد قطعا باید شاهد صفهای طولانی تراکتورها و کامیون ها در استان باشیم .

در کنار آن به سردی هوا در شب و احتمال بارندگی هایی که ممکن است به گندم آسیب بزند نیز باید اشاره کرد . مثلا گفته می شود در یکی از سالها در یک روز 70 هزار تن گندم در گلستان خریداری شد اگر بطور میانگین بار هر تراکتور 5 تن وزن داشت و طول هر تراکتور و تریلی 10 متر باشد ، طول صف تشکیل شده برای تحویل گندم از گرگان تا تهران می شود .

البته بخش خصوصی نیز می تواند به میزان توانایی خود در خرید و نگهداری گندم ، اقدام به خرید مستقیم گندم از کشاورزان نماید که معمولا با قیمتی کمی بالاتر از خرید دولتی است .

اینجا زمینه بروز فساد و آغاز سوء استفاده ها

بعد از این مرحله ، کار به انبارداری و نگهداری گندم می رسد . شرکت غله با توجه به قوانین موجود طی قراردادی با مراکز خرید و کارخانجات آرد و سیلوها می بندد در قبال دریافت سفته یا چک و یک قرارداد محضری که تضمین محکمی نیست ، گندم را خریداری می کند و به امانت به این مراکز می سپارد و هزینه نگهداری و انبارداری را نیز به کارخانجات می دهد .

از اینجا زمینه بروز فساد و آغاز سوء استفاده هایی فراهم می شود که در مواردی تا به حال صورت گرفته و هنوز هم ادامه دارد و همچنان برخی از این افراد و مراکز نتوانسته اند گندم امانتی بیت المال را بازگردانند و از دادن پول بدل آن گندم ها نیز خودداری می کنند و برخی نیز حتی با طرح شکایت درخواست گندم و خسارت هم می کنند .

در استان گلستان کارخانه هایی هستند که کسری های قابل توجهی در کارخانه های آنها وجود دارد و بنابراین هیچوقت نمی توان بر اساس این کسری ها و آمارهای مجعول برنامه ریزی مناسبی برای کشور داشت . فی المثل در سالهای 91 و 92 که ما درگیر شدید تحریم بودیم روی کاغذ مثلا 20 هزار تن گندم در فلان کارخانه موجودی داشتیم اما در عمل چنین موجودی نبود و با کسری مواجه بود برای همین مسئولان کشوری در آن سال دچار مشکلات زیادی شدند و فکر می کردند گندم ذخیره دارند در حالی که چنین نبود .

در حال حاضر ، برخی از کارخانه ها حاضر نیستند که کسری گندم امانتی نزد خود را جبران کنند و یا حتی هزینه آن را بپردازند و حتی شنیده شده در یکی از همین کارخانه ها بر اثر نگهداری نادرست و غیر استاندارد ، مقدار 3700 تن گندم آلوده و فاسد وجود دارد که اگر تبدیل به آرد شود و در اختیار مردم قرار بگیرد فاجعه ای بزرگ روی داده و مشکلات زیادی برای سلامت مردم بوجود می آورد .

مطابق قانون هر سیلو و کارخانه ای باید در پایان سال انبارگردانی داشته باشد اما برخی از این صاحبان کارخانه ها اجازه انبارگردانی نمی دهند و برخی انبارگردانی ها نیز صوری و روی کاغذ است .

ضرورت تحقیق و تفحص از شرکت غلّه گلستان

از طرفی شواهد و قرائن موجود نشان می دهد که دستگاه های مختلفی در این موضوع دخیل هستند تا از این سرمایه ملی و حیاتی کشور صیانت و محافظت کنند که متاسفانه با عدم هماهنگی و انسجام در این نهادهای ذیربط در استان گلستان ، راه برای سوء استفاده بیشتر سودجویان هموارتر شده است .

شنیده شده در سال 90 در استان مازندران از 18 کارخانه آرد فعال در آن ، 14 کارخانه کسری گندم امانی داشتند اما با همت دادستان و مسئولان استانداری ، نهادهای نظارتی با همه آنها جلسه گذاشته شد و به افراد متخلف گفته شد که اگر بیت المال را تحویل ندهند با آنها برخورد می شود و علاوه بر پرداخت خسارت و جریمه دیگر به آنها گندمی داده نخواهد شد . اما در استان ما بجای برخورد با متخلفی که چند سال است گندم بیت المال را گرفته و پس نمی دهد و از ان سودجویی می کند، با شرکت غله استان به دلیل اختفا و امتناع از دادن گندم به متخلف برخورد می شود که این جای تعجب و شگفتی دارد .

ذکر این موارد می طلب تا استاندار گلستان و شرکت غله کشور به همراه نمایندگان استان گلستان قبل از سفر رئیس جمهور به گلستان ، با تحقیق و تفحص کامل از غله استان اوضاع آن را سر و سامان دهند و به اخبار و گزارشات متعدد و متکثر در زمینه سوء استفاده ها و دست اندازی ها ناصواب به منابع تامین نان مردم استان رسیدگی دقیق نمایند .

تا واقعا مشخص شود که چه خبر است و در غله استان و زیرمجموعه های مربوط به آن اعم از کارخانه های آرد ، سیلوها و انبارها چه می گذرد و میزان واقعی گندم موجود در استان و میزان بهداشتی بودن آنها چقدر است . تا اگر واقعا فرد ، افراد یا مجموعه ای در این ماجرا به هر شکلی خطاکار است با هر مقام و منصبی که دارد مجازات شود . چرا که گندم با توجه به میزان مصرف آن مهم ترین و استراتژیک ترین کالای کشور است که متاسفانه در برخی موارد به دلیل سودجویی یا سودجویی بیشتر تبدیل به ابزاری برای فشار به مردم شده است .

نکته : این گزارش برای اولین بار حدود 40 روز پیش در تاریخ 93/8/1 در این پایگاه خبری تحلیلی انتشار یافته بود .