علی‌رغم  تمام تحریم‌ها و تهدیدهای موجود، ایران در حوزه پژوهش و فناوری با اتکا به دانش و توانمدی پژوهشگران و محققان توانسته است جایگاه خوبی را برای خود رقم بزند به طوری که در چند سال اخیر شاهد رشد چشمگیر محصولات دانش بنیان، افزایش میزان فروش پارک‌های علم و فناوری تا 8 هزار میلیارد تومان، افزایش واحدهای فناور مستقر در پارک‌های علم و فناوری و افزایش تعداد شرکت‌های دانش بنیان بوده‌ایم؛ همچنین در زمینه تولید علم هم نمی‌توان پیشرفت‌های ایران را نادیده گرفت، تعداد مقالات و نشریه‌های علمی در حوزه بین‌الملل با رشد چشمگیری مواجه بوده است و سهم 94.1 درصدی ایران در تولیدات علمی دنیا  نشان دهنده این آمار رضایت بخش است.

پژوهشکده‌ها و پارک‌های علم و فناوری هر ساله به موفقیت‌های خوبی در تولید و ساخت تجهیزات جدید دست پیدا می‌کنند، تولید پارچه دو جداره برای جذب آلودگی‌های صوتی محیط در دانشگاه امیر کبیر، تولید سرنگ اینفلیتور جهت استفاده در جراحی آنژیوپلاستی در دانشگاه علم و صنعت، طراحی و ساخت نانوالیاف پپتیدی خودآرا برای بند آوردن سریع خون‌ریزی در دانشگاه امیرکبیر، تولید نوشیدنی‌های فرا سودمند از آب پنیر و اساره زردچوبه در دانشگاه تهران و تولید سوئیت شبکه مجهز به یو پی اس و صادرات آن به کشورهای همجوار که برای اولین بار در پارک علم و فناوری آذربایجان غربی تولید شد، تنها قطره‌ای از دریای بی‌کران اختراعات و اکتشافات محققان کشورمان در پژوهشکده‌ها و پارک‌های علم و فناوری دانشگاه‌ها است.

 ایران بیشترین حضور را  در حوزه پژوهشی منطقه دارد

 محمد جواد دهقانی رئیس پایگاه استنادی علوم جهان اسلام معتقد است ایران در حوزه آموزشی و پژوهشی از رشد بسیار خوبی برخوردار است و اکنون در رتبه خوبی قرار دارد.

وی در گفت‌وگو با خبرنگار  حوزه دانشگاهی گروه علمی پزشکی باشگاه خبرنگاران جوان، درباره وضعیت پژوهش در کشور و جایگاه ایران در حوزه بین‌الملل اظهار کرد: بر اساس آخرین رتبه‌بندی اعلام شده ایران با 29 دانشگاه بیشترین حضور را در حوزه پژوهشی در مقایسه با کشورهای دیگر داشته است.

رئیس پایگاه استنادی علوم جهان اسلام ادامه داد: البته شاخص‌هایی که برای مقایسه دانشگاه‌ها مورد توجه قرار می‌گیرند متفاوت هستند؛ یکی از این شاخص‌ها درآمدی است که از صنعت جذب می‌شود و شاخص دیگر دیپلماسی علمی و مراودات علمی دانشگاه‌ها است.

وی با بیان اینکه  پژوهش دارای شاخه‌های مختلفی است گفت: وضعیت ایران از لحاظ تعداد مقالات منتشر شده در پایگاه‌های اطلاعاتی بین‌المللی و تاثیرگذاری این مقالات نسبت به سایر کشورها بهتر است، در شاخص‌های آموزش، پژوهش، درآمد صنعتی، وجهه بین‌المللی و اثرگذاری پژوهش دارای امتیازهایی هستیم و دانشگاه‌های کشور در حوزه آموزش و پژوهش وضعیت خوبی دارند ولی در وجهه بین‌المللی نقاط ضعفی وجود دارد که باید در دیپلماسی علمی مورد توجه قرار بگیرد و در این راستا باید در مراودات بین‌المللی زیرساخت‌ها فراهم شود تا بتوان با جذب دانشجو و استاد بین‌المللی در حوزه‌های مختلف جایگاه علمی کشور را ارتقا داد.

حضور چشمگیر دانشگاه‌های ایران در پژوهش جهانی

دهقانی  با اشاره به رتبه‌بندی‌های جهانی اظهار کرد:  از چند سال گذشته که دانشگاه‌های کشور عملا وارد رتبه‌بندی‌های جهانی شدند رشد آنها نسبت به هر سال چشمگیر بوده است؛ به طور مثال در رتبه‌بندی تایمز در سال 2014 فقط یک دانشگاه از ایران حضور داشت در سال 2018، 18 دانشگاه و در آخرین رتبه‌بندی در سال 2019   29 دانشگاه ایران در این رتبه‌بندی حضور داشتند، در رتبه‌بندی لایدن که از جمله رتبه‌بندی‌های بین‌المللی و در هلند است هم 21 دانشگاه کشور حضور دارند.

رئیس پایگاه استنادی علوم جهان اسلام ادامه داد: در رتبه‌بندی تایمز که مهر ماه امسال اعلام شد دانشگاه‌های نوشیروانی، صنعتی امیر کبیر، کاشان، صنعتی شریف، صنعتی اصفهان، علم و صنعت، صنعتی شیراز و علوم پزشکی مشهد به ترتیب برترین رتبه‌ها را کسب کردند.

وی با تاکید بر اهمیت مأموریت‌گرا کردن دانشگاه‌ها برای تبدیل علم به ثروت گفت: دانشگاه‌ها بر اساس طرح آمایش آموزش عالی (ماموریت‌گرا کردن دانشگاه‌ها) دارای وظایف مختلفی هستند؛ در حال حاضر دانشگاه‌های صنعتی در حوزه پژوهش دارای جایگاه قابل قبولی هستند هدفی که امروز مد نظر است توجه به فناوری و دانشگاه‌های نسل سوم و تبدیل علوم به ثروت است که در این زمینه سرمایه‌گذاری‌هایی صورت گرفته و توجه به تاسیس و ایجاد شرکت‌های دانش بنیان در دانشگاه‌ها مسئله‌ای است که دائما در هیئت امنای دانشگاه‌ها مورد تاکید قرار می‌گیرد و خوشبختانه پیشرفت‌های خوبی در این زمینه صورت گرفته است.

دهقانی درباره موضوع مورد اهمیت در پژوهش اظهار کرد : یکی از برنامه‌هایی که باید مورد توجه قرار گیرد بحث جی‌پی‌پی( GPP) یا سهم پژوهش از بودجه کشور است؛ در حال حاضر این بودجه بسیار کم بوده و امیدواریم با توجه به تاکیدات مقام معظم رهبری و مسئولان نظام درباره پژوهش، سهم بیشتری از بودجه کشور برای انجام کارهای پژوهشی اختصاص داده شود.

پژوهش یکی از مهمترین عوامل توسعه و رابط صنعت و دانشگاه است

علی‌ طهماسبی معاون پژوهش و فناوری دانشگاه صدا وسیما در گفت‌وگو با خبرنگار  حوزه دانشگاهی گروه علمی پزشکی باشگاه خبرنگاران جوان،درباره پژوهش اظهار کرد: پژوهش یکی از مهمترین عوامل توسعه و افزایش بهره‌وری در بخش‌های مختلف امور جامعه به شمار می‌رود؛ امروزه پژوهش در دنیا به عنوان جریان حیاتی برای توسعه یافتگی شناخته می‌شود و توانسته‌ است رابطه تنگاتنگ بین صنعت و دانشگاه را ایجاد کند.

وی با بیان اینکه  توسعه علم و فناوری نقش اساسی در حرکت به سوی پژوهش‌مداری دارد گفت: در واقع علم و فناوری محصول فعالیت‌های پژوهشی است و رشد روز افزون اطلاعات و آگاهی موجب ظهور فناوری‌های جدید شده لذا حرکت ما در تمام زمینه‌ها حرکتی هدف محور به سوی پژوهش‌مداری است و رشد چشمگیر ایران در حوزه علم و فناوری را می‌توان مدیون این حرکت دانست؛ در واقع شاخص اصلی توسعه و پیشرفت ایران در گرو فعالیت‌های پژوهشی و فعالیت‌هایی است که ضامن پیشرفت و توسعه پایدار کشور به شمار می‌روند.

طهماسبی درباره اهمیت پژوهش بیان کرد: اگر پژوهش و تحقیق صورت نگیرد، دانش بشری افزایش پیدا نمی‌کند و دچار سکون و رکود خواهد شد؛ حتی بدون انجام پژوهش امور آموزشی که از اصلی‌ترین امور یک دانشگاه محسوب می‌شود هم پویایی و نشاط لازم را نخواهد داشت.

دانشگاه متولی اصلی انجام امور پژوهشی در جامعه است

معاون پژوهش و فناوری دانشگاه صدا وسیما درباره اقدامات پژوهشی انجام گرفته در دانشگاه صدا و سیما گفت: در سال 97 که مصادف با چهلمین سالگرد پیروزی شکوهمند اسلامی است و با توجه به تاکیدات رئیس سازمان صدا و سیما درباره تحقیق و پژوهش به عنوان زیربنای اصلی توسعه و حمایت‌های بی‌دریغ او از این حوزه،  با یک انقلاب پژوهشی در دانشگاه صدا و سیما روبرو بوده‌ایم؛  با شکل‌گیری ساختار جدید و تشکیلحوزه معاونت پژوهش و فناوری اقدامات پژوهشی بسیاری به صورت تعلیق و ترجمه کتاب‌های رسانه‌ای، انجام طرح‌های پژوهشی مرتبط با رسانه، برگزاری همایش‌های ملی و بین‌المللی و حرکت به سوی رفع نیازهای سازمانی و تولیدات رسانه‌ای انجام شده است.

وی اظهار کرد: امروز پژوهش باید در تمام سطوح کشور مورد توجه بیشتری قرار بگیرد و ما در دانشگاه به عنوان متولی اصلی این امر با شکل‌گیری یک نقشه جامع در حوزه پژوهش و فناوری سعی در کاربردی کردن امر پژوهش و ایجاد ارتباط نزدیک با صنعت از طریق نگاه به چشم‌اندازی روشن در افق رسانه و سیاست‌های کاربردی دانشگاه‌ انجام داده‌ایم.

بودجه پژوهشی به بیش از ۱۴ هزار میلیارد دلار می‌رسد

همانطور که بیان شد پژوهش و تحقیق موضوعی است که به دلیل اهمیت بالا و تاثیری که در رشد و پیشرفت دانشگاه‌ها و کشور دارد باید مورد توجه بیشتری قرار بگیرد و شاید اولین امکانی که برای این امر باید محقق شود تخصیص بودجه مناسب به آن است، در حالی که امروز نسبت بودجه پژوهشی به بودجه کل کشور کمتر از نیم درصد است ولی طبق تصمیم مسئولان وزارت علوم، تحقیقات و فناوری و گفته‌های معاون پژوهش و فناوری وزارت علوم قرار است امسال بودجه پژوهشی به بالای 14 هزار میلیارد دلار یعنی 0.7 درصد از بودجه کل کشور برسد؛ بر این اساس بودجه پژوهشی پارک‌های علم و فناوری 70 درصد، پژوهشکده‌ها 17درصد و دانشگاه‌ها 14 درصد رشد خواهند داشت؛  در صورت محقق شدن بودجه و بستر مناسب برای امر پژوهش به طور حتم شاهد پیشرفت روزافزون کشور عزیزمان و کسب رتبه‌های برتر علمی در دنیا خواهیم بود.

منبع: باشگاه خبرنگاران

انتهای پیام/