به گزارش گلستان ما، غروب 12 دی‌ماه سال 1357 ماموران رژیم پهلوی که از مدت‌ها قبل به دنبال توقف فعالیت‌های انقلابیون شرق گلستان از گالیکش بودند؛ هفت نفر از جوانان غیرتمند گنبدکاووس و مینودشت که برای کمک به مردم گالیکش خود را به این شهر رسانده بودند را به شهادت رساندند و این سندی شد بر ماندگاری واقعه 12 دی شهرستان گالیکش ...

در این واقعه تلخ هفت جوان غیرتمند به نام‎های نریمان نظری، صفرعلی گلستانی، سیاوش ناصری، محمود پیری، بشیر مهدی زاده و عباس فرقانی از گنبدکاووس و علیرضا قزلسفلو از مینودشت در جریان مبارزه با مأموران رژیم پهلوی به شهادت رسیدند.

گالیکش یکی از اثرگذارترین شهرهای کشور در پیروزی انقلاب اسلامی ایران بود، از همین رو به جهت رویارویی با رژیم پهلوی، محلی برای حضور شخصیت‌های بزرگ انقلاب ( مقام معظم رهبری، شهید هاشمی نژاد، شهید کامیاب و ...) و آبستن حوادث بسیاری بود و به دلیل فعالیت‌های مردم انقلابی‌اش رنگ خون گرفت.

گواه پیشرو بودن مردم گالیکش در انقلاب پیام رهبر معظم انقلاب در خصوص مردم این دیار است:

«برادر درویش
با سلام؛ گالیکش در آن منطقه،از نخستین آبادی‌هاست که به اندیشه‌های انقلابی و حاملان و پیام‌آوران آن، امکان فعالیت داد. ازآنجا بود که در سال‌های ۵۲ و بعد ما توانستیم جهت و راه و پیام خود را در آزادشهر، رامیان و گنبد مطرح کنیم و تدریجاً سراسر منطقه را تا قسمت‌های شمالی و غربی‌اش زیرپوشش بگیریم. امتیاز گالیکش به این بود که آقای سید باقر موسوی را داشت و ایشان در آغاز تنها روحانی دشت بود که ما و افکار انقلابی را می‌پذیرفت و از زحمات احتمالی آن واهمه نمی‌کرد. بنابراین مقتضی است نسبت به درخواست ایشان در مورد تشکیل سپاه در آن شهر طبق ضوابط توجه بیشتری مبذول شود.»

سید علی خامنه‌ای ۱۵/۱۲/۵۸»

گفتنی است امام خامنه‌ای سال ۹۶ در دیدار مسئولین برگزاری بزرگداشت کنگره 4 هزار شهید استان گلستان نیز از گالیکش و مردم این دیار به نیکی یادکردند.

ماه‌ها قبل از 12 دی رژیم پهلوی برای مهار انقلابیون شرق گلستان قصد کشتار در گالیکش داشت

حجت‌الاسلام‌والمسلمین سید باقر موسوی پدر معنوی و امام‌جمعه سابق گالیکش در خصوص واقعه 12 دی سال 57 گالیکش می گوید: با توجه به پیشرو بودن مردم گالیکش در صدور انقلاب و فعالیت فرزندان این دیار در پیشبرد منویات امام خمینی (ره) عمال رژیم پهلوی مدت‌ها قبل از واقعه 12 دی‌ماه سال 57 تصمیم گرفته بودند چنین جنایتی را در این منطقه مرتکب شوند تا جلوی تحرکات مردم انقلابی گالیکش را در این منطقه و شهرستان‌های هم‌جوار بگیرند؛ حال‌آنکه نقشه خود را در تاریخ 12 دی‌ماه سال 57 عملی کردند.

صبح روز 12 دی‌ماه شخصی به نام ابراهیمی فر به همراه عده‌ای چماق به دست طرفدار رژیم شاه و با حمایت مأمورین پاسگاه ژاندارمری گالیکش ( گالیکش در تقسیمات آن زمان روستا محسوب می‌شد) با سردادن شعار جاوید شاه و شیشه و درب مغازه‌هایی که عکس امام خمینی (ره) بر روی آن ها نصب‌ بود، را شکستند. این چماق به دستان پیش‌ از این نیز برای مردم گالیکش ایجاد مشکل کرده بودند.

این افراد همچنین پرچم‌های سیاه نصب‌شده درب مغازه‌ها که روی آن جمله (نَصْرٌ مِّنَ ٱللَّهِ وَفَتْحٌ قَرِیبٌ) را نوشته بود را هم پاره کردند و متفرق شدند.

متعاقب این حرکت عصر روز 12دی‌ماه (همان روز) شایعه شد که چماق به دستان مجدداً قصد حمله به شهر و غارت مغازه‌ها و منازل مردم را دارند که بلافاصله در مدت‌ کوتاهی جمعیت انبوهی کنار خیابان مقابل مسجد جامع تجمع و سپس به سمت پمپ‌بنزین برای مقابله با چماق به دستان حرکت کردند. قبل از حرکت یکی از برادران آذری ساکن گنبد خبر آورد که مردم محله ترک آباد گنبد با اطلاع از حمله احتمالی چماق به دستان به گالیکش قرار است به کمک مردم این شهر بیایند.

گفتیم تماس بگیرید و به آن ها بگویید که از آمدن خودداری کنند، مردم گالیکش خودشان مقابل چماق به دستان خواهند ایستاد. لیکن قبل از تماس، برادران انقلابی آذری با مینی‌بوس، خاور، خودروی سواری و موتورسیکلت وارد گالیکش شده بودند.

همراه جمعیت به سمت پمپ‌بنزین گالیکش (ورودی شرقی گالیکش) برای مقابل با چماق به دستان حرکت کردیم زمانی که به پمپ‌بنزین رسیدیم هوا تاریک شده بود، پس از خوش‌آمد گویی و تشکر از مردم به‌ویژه برادران گنبدی، از آن ها خواستیم با توجه به تاریک شدن هوا و  احتمال تیراندازی از ناحیه مأمورین رژیم و چماق به دستان به شهرشان بازگردند که در حین صحبت از داخل زمین‌های کشاورزی (کشتزار پنبه) مقابل پمپ‌بنزین به‌طرف برادران گالیکشی و گنبدی تیراندازی کردند. به همین دلیل به داخل شهر برگشتیم و از برادران گنبدی خواستیم شب را در گالیکش بمانند اما قبول نکردند و به سمت گنبدکاووس حرکت کردند.

رژیم پهلوی از دست مردم گالیکش عصبانی بود

براتعلی خسروی از انقلابیون گالیکش که در واقعه 12 دی حضور داشته٬ می گوید: با توجه به اینکه در زمان شاه، گالیکش مردم بسیار انقلابی داشت بر سر زبان‌ها افتاده بود و از نیمه اول تابستان ۱۳۵۷ به دلیل آنکه علیه حکومت پهلوی تظاهرات های زیادی انجام می‌دادند، هر بار تعدادی نظامی از پادگان نوده خاندوز به گالیکش می‌آمدند و شیشه‌ دکان‌ها و مغازه‌هایی که عکس امام(ره) روی آن نصب بود را می‌شکستند.

در گالیکش هر زمان که چند نفر جمع می‌شدیم به‌طور خودجوش شروع به شعار دادن و الله‌اکبر و مرگ بر شاه می‌کردیم ٬ بعد از چند دقیقه تعداد افراد به صدها نفر می‌رسید که به دلیل تعداد زیاد جمعیت جاده بین‌المللی مسدود می شد. تظاهرات‌ زیادی به این شکل در سطح شهر برگزار می شد. 

نام فرمانده گروهان ژاندارمری گنبد سروان ابراهیمی فرد بود و فرمانده پاسگاه گالیکش ابراهیمی و معاون او دارابی نام داشت که در منزل حاج رمضان خسروی مستأجر بودند. فرمانده پاسگاه گالیکش و معاون او افراد نسبتاً خوبی بودند و همیشه با آرامش با ما برخورد می کردند و توصیه می کردند متفرق شوید و به خانه‌هایتان برگردید٬ اگر از گروهان گنبد و پادگان آموزشی نوده خاندوز بیایند شمارا می‌کُشند.

مانند این تظاهرات زیادی در شهر گالیکش انجام می‌شد کم‌کم رژیم پهلوی از مردم این شهر عصبانی شد و به همین دلیل، گاهی برای سرکوب مردم انقلابی گالیکش نیروهای نظامی از گروهان ژاندارمری گنبد و پادگان ارتش نوده خاندوز به این شهر می‌آمدند. البته در پاسگاه ژاندارمری گالیکش سربازی به نام نوروزی بود که خیلی انقلابی‌ها را می‌زد و برخورد خیلی بدی با آن ها داشت.

مامورین ستم شاهی خانه من را به گلوله بستند

قنبر خسروی (معروف به قنبر قصاب) یکی از مجروحین حادثه 12 دی گالیکش نیز در خصوص این واقعه می گوید: خبر رسید اشرار اجیرشده در ورودی شرق شهر گالیکش ( محل پمپ‌بنزین کنونی این شهر ) جلوی خودروهای که در حال ورود و خروج از گالیکش بودن را می‌گرفتند رانندگان را وادار می‌کردند که شعار جاوید شاه سر بدهند و به امام توهین کنند.

چند نفر از رانندگان که از آن ها پیروی نکرده بودند را با چوب و چماق و هر آنچه در دست داشتند کتک‌کاری کرده و شیشه خودروهایشان را شکسته بودند.

در آن ایام، شب و روز نداشتم و با جوانان و مردم گالیکش از این شهر حفاظت می کردیم، شنیدم بعدازظهر 12دی اشرار قصد دارند به گالیکش حمله‌ور شوند؛ دوان‌دوان خودم را به مردم رساندم در حالی‌ که به غروب آفتاب نزدیک می شدیم  به سمت پمپ‌بنزین گالیکش حرکت کردیم.

در مقابل پمپ‌بنزین گالیکش توسط اشرار به سمت جوانان تیراندازی شد تعدادی از مردم زخمی شدند٬ حتی خود من از ناحیه پای راست تیر خوردم.

پس از تیراندازی اشرار مردم به شهر برگشتند و جوانان گنبدی سوار بر خودروهایشان شدند و به سمت گنبد حرکت کردند.

روز بعد از حادثه 12 دی مأمورین رژیم پهلوی در تعقیب من بودند ولی یکی از شهروندان به نام حاج زکریا خسروی مرا نجات داد و مانع از دستگیری من شد.

مأمورین ستم‌شاهی که موفق به دستگیری من نشدند منزلم را به تیر بستند و شیشه های آن را شکستند، جای تیری که به سمت منزل مسکونی بنده شلیک‌شده بود هنوز بر روی دیوار دیده می شود.

آثار گلوله شب 12 دی بر دیوار منزل حاج قنبر خسروی

ژاندارمری گالیکش آرایش آتش داشتند

علی هزاری از انقلابیون گنبدی که به یاری مردم گالیکش آمده بود نیز می گوید: بعدازظهر 12 دی سال 1357 از گالیکش به ما خبر رسید که عده‌ای از چماق به دستان طرفدار رژیم پهلوی به مردم بی‌گناه گالیکش حمله می کنند و به اموال آن‌ها آسیب می‌رسانند.

جوانان انقلابی گنبد به هم اطلاع‌رسانی کردند و بلافاصله تعداد زیادی در سه‌راه ترک آباد جمع شدند و توسط خاور، کامیون، مینی‌بوس و موتورسیکلت به سمت گالیکش حرکت کردند.

آن زمان شهر گالیکش در ابتدای که خیابان فارسیان بود، پیاده شدیم و با مردم گالیکش به سمت پمپ‌بنزین این شهر؛ محل تجمع چماق به دستان حرکت کردیم تا قوت قلبی برای مردم انقلابی گالیکش باشیم.

پس از وقایع مقابل پمپ‌بنزین گالیکش به درون این شهر آمدیم و با مردم گالیکش خداحافظی کردیم و به سمت گنبدکاووس روانه شدیم؛ مقابل ژاندارمری گالیکش راه را بسته و ماشین‌ها را متوقف کرده بودند.

فکر کردند به شهادت رسیده‌ام

علی‌اصغر عباسی جانباز گنبدی واقعه 12 دی‌ماه سال 57 گالیکش نیز در این رابطه می گوید: در حال خروج از غرب شهر گالیکش بودیم که مقابل پاسگاه ژاندارمری گالیکش جلوی ما را گرفتند و حجت‌الاسلام ابراهیمی رئیس حوزه علمیه گنبدکاووس را از خودرو شخصی پیاده و به سمت ژاندارمری بردند.

فرمانده پاسگاه به حجت‌الاسلام ابراهیمی سیلی زد و عمامه ایشان را برداشت و وی را درون جوی انداخت.

مأمورین و سربازان ژاندارمری گالیکش آماده شلیک بودند، به‌محض اینکه ما این صحنه را دیدیم از ماشین ها پیاده شدیم؛ فرمانده پاسگاه بلافاصله دستور تیراندازی داد.

تعداد زیادی سرباز و درجه‌دار که آماده شلیک بودند اقدام به تیراندازی به سمت جمعیت کردند؛ در این واقعه 7 نفر شهید و 35 نفر مجروح شدند. من نیز مورد اصابت گلوله قرار گرفتم، ابتدا فکر می‌کردند من هم به شهادت رسیده‌ام، من را نیز با شهدا پشت خاور به بیمارستان شهدا گنبد منتقل کردند و اینجا متوجه شدند که به شهادت نرسیده‌ام و نجات یافتم.

جوانان گنبدی درحالی‌که تعداد زیادی از آن ها مجروح شده بودند به زمین‌های کشاورزی و داخل کوچه‌های مقابل پاسگاه متواری شدن مردم گالیکش با اطلاع از تیراندازی نیروهای ژاندارمری به یاری جوانان گنبدی شتافتند و مجروحین را با خودروهای شخصی از جاده خط نو به بیمارستان شهداء فعلی گنبد منتقل کردن و تعداد زیادی را نیز در منازل مردم گالیکش اسکان یافتند و روزهای بعد به گنبد برگشتند.

یکی از شهدای 12 دی در منزلم شهید شد

ابوالقاسم سدیدی یکی از بازاریان سال 57 گالیکش می گوید: نماز مغرب و عشا را در مسجد جامع گالیکش خواندم و به منزل برگشتم که طولی نکشید صدای شلیک گلوله به گوش رسید دقایقی بعد، ضربات محکمی را به درب منزل ما می زدند.

درب منزل را باز کردیم و مجروحین را به خانه بردیم. با شنیدن دو صدای شلیک متفاوت صدای شلیک ژاندارمری گالیکش قطع شد که فردای آن روز فهمیدم آن دو شلیک توسط مشهد قلی شیخی از ساکنین اوغان انجام‌شده که نیروهای ژاندارمری با ترس از اینکه مردم گالیکش از سمت مزار به آن‌ها حمله خواهند کرد، تیراندازی را قطع کردند.

چهار نفر از مجروحین حادثه 12 دی به خانه ما آمدند؛ با چادر و پارچه محل خونریزی مجروحین را بستیم.

کنار مجروحین و حین امداد رسانی گریه می‌کردم، یکی از مجروحین که در منزل من به شهادت رسید با لبخند گفت: چرا گریه می‌کنی ما برای رضای خدا و حفظ زن و بچه‌های گالیکش از دست اشرار به اینجا آمدیم.

مجروحین را با کمک فریدون خسروی، نوروز خانی راد و شهید غلامرضا نقدی پور به وسیله نردبان به منزل حسن خسروی کدخدای گالیکش ( گالیکش در تقسیمات کشوری آن زمان به‌عنوان یک روستای محسوب می‌شد) انتقال و از آنجا توسط برادرش فریدون خسروی و خودروهای شخصی کدخدا حسن به بیمارستان شهدا گنبد منتقل شدند.

مردم گالیکش برای مراسم دفن شهدای 12 دی مسیر این شهر تا گنبد را طی کردند

واقعه 12 دی ذره‌ای از حضور انقلابی مردم گالیکش نکاست

مردم گالیکش برای تشییع پیکر پاک شهیدان و شرکت در مراسم بزرگداشت شهدا با پای پیاده مسافت گالیکش تا گنبدکاووس را طی کردند، و پس از خاک‌سپاری شهدا، حجت‌الاسلام سید باقر موسوی سخنرانی نمود و ضمن آرزوی صبر و اجر برای بازماندگان شهدا مردم را به ادامه مبارزه علیه طاغوت توصیه نمودند.

متعاقب این حادثه جان‌سوز و غمبار مجالس بزرگداشت شهدا در گالیکش و گنبد برگزار و مردم انقلابی شهر با برگزاری تظاهرات علیه رژیم طاغوت خشم و نفرت خود را نسبت به اعمال ناجوانمردانه مزدوران رژیم با سردادن شعارهای انقلابی اعلام می‌ کردند.

شعارهای کوبنده و انقلابی مردم و انجام تظاهرات مستمر علیه رژیم طاغوت، مزدوران رژیم را وادار به اعلام حکومت‌نظامی و تحت تعقیب قرار دادن انقلابیون شهر در رأس آن‌ها حجت اسلام سید باقر موسوی (امام‌جمعه سابق) و آیت‌الله آقا سید محسن موسوی (مدرس حوزه علمیه قم) منجر شد.

مع‌الوصف چون حرکت الهی و انقلابی مردم ایران تحت رهبری حضرت امام خمینی (ره) برای استقرار نظام مقدس اسلامی و سقوط رژیم دیکتاتوری شاهنشاهی بود حکومت‌نظامی‌ها تحت شکنجه و تعقیب‌ها، زندان و تبعیدها، هیچ تأثیری در حرکت انقلابی مردم ایران و مردم انقلابی گالیکش و حومه که قطره‌ای از دریای خروشان مردم بود نگذاشت و سرانجام در چهلمین روز واقعه 12 دی شهرستان گالیکش انقلاب شکوهمند اسلامی تحت رهبری حضرت امام خمینی (ره) به پیروزی رسید و رژیم دیکتاتوری 2500 ساله شاهنشاهی سقوط کرد.

پس از پیروزی انقلاب اسلامی سروان ابراهیمی فر و ستوان گلابی که این کشتار وحشیانه را انجام داده بودند شناسایی و دستگیر شدند و در دادگاه تشکیل‌شده در گنبد محاکمه و به سزای اعمالشان (اعدام) رسیدند.

حضور انقلابی مردم گالیکش ثبت ملی شد

این حادثه که پس از واقعه پنج آذر گرگان روی داد اسباب جوش‌وخروش بیشتر مردم شد به‌گونه‌ای که مردم گالیکش برای تشییع پیکر پاک شهیدان و شرکت در مراسم بزرگداشت شهدا با پای پیاده مسافت گالیکش تا گنبدکاووس را طی کردند که ثمره این خون‎های پاک باعث شد تا در اربعین این شهدا، انقلاب شکوهمند به پیروزی رسیده و بهار آزادی به زمستان سیاه ظلم و ستم پایان دهد.

واقعه 12 دی گالیکش در 16 بهمن ماه سال 91 به همت فرماندار وقت گالیکش «رحمان صباغیان» به عنوان واقعه رخداد ملی به ثبت رسید و طی مراسمی توسط جمشیدی معاون سیاسی امنیتی استانداری وقت گلستان در کانون شهدا دانش آموزی اداره آموزش و پرورش گالیکش رونمایی شد.

جمشیدی در این آیین از حجت الاسلام سید باقر موسوی پدر معنوی شهرتان گالیکش به عنوان شهید زنده واقعه 12 دی سال 57 یاد کرد.

جای خالی حماسه 12 دی شهرستان گالیکش در تقویم ملی کشور

در جامعه انسانی گاهی رویدادها و حوادثی به وقوع می‌پیوندد که اثر ماندگاری بر روند زندگی انسان‌ها می‌گذارد.

رویدادها و حوادثی گاهی با شادی و نشاط و گاهی با حزن و اندوه همراه‌اند. در بروز رویدادهای ماندگار که بر روند حرکت جامعه، تأثیر سازنده و مثبت گذارده‌اند عوامل مختلفی مؤثر است که در تاریخ معاصر ما مهم‌ترین دلیل بروز رویدادهای ماندگار، انقلاب شکوهمند اسلامی است.

تاریخ انقلاب اسلامی‌مان سرشار از چنین حوادث و رویدادهایی است که هر یک بجای خود، حماسه‌ای به بلندای همت و غیرت مردم شریف کشورمان بر دل تاریخ به یادگار گذارده‌اند.

اما گاهی حوادث و رویدادها در شرایطی رخ می‌دهد که علی‌الظاهر از استعداد و توان محل وقوع خارج و در ظرفیت باور آن نمی‌گنجد که همین امر به بزرگی و عظمت به‌یادماندنی آن کمک می‌کند.

سال‌های سیاه ستم‌شاهی در منطقه کوچک گالیکش در استان گلستان که در آن زمان ازنظر تقسیمات کشوری، به‌عنوان یک نقطه جمعیتی روستایی بود درحالی‌که به‌واسطه قرار داشتن در مسیر جاده بین‌المللی گرگان به مشهد و برخورداری از مواهب ناب الهی مانند کشتزارهای وسیع، جنگل و رودخانه‌های دائمی شکل و شمایلی شهر مانند داشت با حضور روحانیون جلیل‌القدری هم چون حاج سید باقر موسوی امام‌جمعه محترم کنونی، حاج‌آقا سبحانی امام‌جمعه محترم شهرستان گنبد و هم‌چنین آقا سید محسن موسوی به پایگاه امنی برای مبارزان طراز اول انقلاب تبدیل‌شده بود.

توفیق میزبانی از وجود مبارک مقام معظم رهبری و شهیدان بزرگواری هم چون هاشمی نژاد و کامیاب باعث شد تا این منطقه به دروازه نهضت روح‌الله و دریچه توانای گسترش آن به شهرهای بزرگ شرق استان گلستان کنونی باشد.

حال با این اوصاف و با در نظر داشتن موقعیت جغرافیائی گالیکش در آن زمان، تنوع قومی و فرهنگی همراه با میزبانی از مبارزان انقلاب، آیا به نظر نمی‌رسد که جای ثبت این واقعه در تقویم مناسبت‌های کشور خالی است و اهمیت این رویداد بزرگ حماسی که برای مردم شریف منطقه نشان عزت، غیرت و بیداری است برای برنامه نویسان و سیاست‌گذاران فرهنگی کشور مجهول مانده و متأسفانه متولیان تاریخ انقلاب از ثبت چنین رویدادی روی گردانده‌اند.

به‌گونه‌ای که نسل امروز ما اگر به یادمان شهدای حماسه 12 دی گالیکش در محل وقوع حادثه می‌نگرند هیچ اثر و نشانی از آن در تقویم رسمی کشور نمی‌یابند.

در بازخوانی تاریخ انقلاب که معمولاً هرساله در دهه مبارکه فجر از رسانه ملی پخش می‌شود هیچ اشاره‌ای به این موضوع نمی‌شود که چگونه یک روستا در قبل از انقلاب، به آن اندازه از بیداری و شور انقلابی رسیده بود که توفیق خلق چنین حماسه‌ای همراه با تقدیم هفت شهید سرافراز را داشته همان‌گونه که هرگز از میزبانی مردم این شهر از وجود مبارک مقام معظم رهبری و سایر مبارزان طراز اول انقلاب در سال‌های سیاه ستم‌شاهی اشاره‌ای نمی‌شود.

اینک برای ثبت در تاریخ، برای حفظ این امانت در تحویل آن به نسل آینده و نکوداشت وزنده نگه‌داشتن یاد و نام این شهدای قهرمان انتظار می‌رود مسئولین ذیصلاح در این زمینه اقدام خداپسندانه‌ای را معمول دارند تا بیش از این شرمنده شهدا نباشیم.

انتهای پیام/